Hoe verloopt een normale slaap?
Eén slaapcyclus, verschillende stadia
Tijdens de normale slaap is er een opeenvolging van verschillende slaapstadia. Die start met lichtere slaap en vervolgens diepere slaap, om te eindigen in een periode van remslaap. Die opeenvolging noemen we één slaapcyclus.
Een cyclus duurt gemiddeld 90 tot 120 minuten. De meeste mensen doorlopen vier tot vijf cycli per nacht.
Het eerste deel van de nacht wordt gekenmerkt door veel diepe slaap. De laatste uren van de nacht door lichte slaap en een toename van remslaap.
De meeste volwassenen hebben 's nachts ongeveer 50 tot 65% lichte slaap, 15 tot 20% diepe slaap en 20 à 25% remslaap. Een hele nacht door diep slapen kan en hoeft dus helemaal niet.
Valt u niet meteen in slaap?
-
Het is normaal dat als u gaat slapen, u niet onmiddellijk in slaap kunt vallen. Enkele minuten tot een half uurtje inslaaptijd is niet om u zorgen over te maken. Vaak weet u zelf ook niet wanneer u bent ingeslapen. Doorheen de nacht kunt u ook even wakker worden, tussen de verschillende stadia en blokken door.
Waarom slapen we?
Het is duidelijk dat slaap een belangrijke rol speelt in verschillende lichamelijke en mentale processen. Zo draagt een goede nachtrust op meerdere niveaus bij aan het dagelijks functioneren en algemeen welzijn.
- Slaap zorgt voor rust en herstel, wat essentieel is voor het goed functioneren van het lichaam.
- Slaap beïnvloedt sterk de werking van de hersenen. Een goede nachtrust ondersteunt de alertheid, concentratie en het geheugen.
- Slaap is van belang op emotioneel vlak. Onvoldoende slaap kan stemmingswisselingen, verhoogde prikkelbaarheid en een verminderde stressbestendigheid tot gevolg hebben.
Slaap als individueel proces
Hoeveel slaap iemand nodig heeft, wanneer iemand het best slaapt en hoe de slaap is opgebouwd, verschilt sterk van persoon tot persoon.
Kort- en langslapers
Niet iedereen heeft evenveel slaap per nacht nodig om te kunnen functioneren overdag. Een kortslaper of een langslaper zijn, is geen teken van een slaapstoornis en heeft geen schadelijke gevolgen voor je lichamelijke of mentale gezondheid.
De meeste mensen hebben tussen de 6 en 9 uur slaap nodig per nacht. Kortslapers voelen zich uitgerust met 6 uur slaap of minder. Langslapers hebben dan weer 9 uur slaap of meer nodig om goed te kunnen functioneren overdag.
Ochtend- en avondmensen
Er zijn verschillen in wanneer iemand het best slaapt. Zo zijn er ochtend- en avondmensen, al ligt het natuurlijk ritme van mensen vaak tussen die twee in.
Voor ochtendmensen is het vaak moeilijker om 's avonds lang wakker te blijven, maar zij staan 's ochtends gemakkelijk vroeg op. Avondmensen daarentegen geraken 's morgens moeilijk uit bed (omdat ze zich nog slaperig voelen) en worden pas goed actief later op de dag.
Leeftijd
Leeftijd is een belangrijke factor die de hoeveelheid en de kwaliteit van slaap beïnvloedt.
Hoe ouder je wordt, hoe meer de diepe slaap afneemt en lichte slaap toeneemt. Oudere mensen worden 's nachts bijgevolg gemakkelijker wakker.