Door een beschadiging van een stembandzenuw kan een van beide stembanden tot stilstand komen, waardoor de stembanden niet goed meer op elkaar aansluiten. Patiënten kunnen daardoor last krijgen van extreme heesheid en slik- of ademhalingsproblemen. De zenuw kan beschadigd raken door een operatie in de borstholte of de hals, maar soms is de oorzaak van de stembandproblemen zelfs niet bekend.
Zenuwimpulsen
Een nieuwe operatietechniek, de zogeheten niet-selectieve larynxreïnnervatie, zorgt ervoor dat de stemband opnieuw zenuwimpulsen krijgt. “De beschadigde stembandzenuw wordt vastgemaakt aan een andere, nog werkende zenuw in de hals. De zenuwen worden doorgeknipt en onder een microscoop aan elkaar gehecht met flinterdunne draadjes. De stemband komt daardoor niet opnieuw in beweging, maar krijgt wel weer zenuwimpulsen. Daardoor wordt de stembandspier opnieuw sterker en beweegt ze weer naar de andere stemband toe”, zegt dokter Jeroen Meulemans, de neus-, keel- en oorarts en gelaats- en halschirurg die de operatie uitvoerde in UZ Leuven.
Bij de nieuwe techniek is het resultaat permanent en is er minder risico op infectie of afstoting, omdat er geen lichaamsvreemd voorwerp gebruikt wordt.
Tot nu toe werd de aandoening behandeld met een injectie die de stilstaande stemband dikker maakt, waardoor de stembanden weer beter sluiten. “Maar het effect daarvan is tijdelijk en het is een dure behandeling”, zegt dokter Meulemans. “Een andere optie is de plaatsing van een siliconen blokje in het strottenhoofd, dat de stilstaande stemband meer naar het midden duwt. Ook bij die behandeling is het effect vaak tijdelijk, omdat de stilstaande stemband na verloop van tijd dunner wordt en er dus een groter blokje nodig is. Er is ook een risico op infectie of afstoting, omdat er een vreemd voorwerp in het lichaam wordt gebracht.”
De operatie heeft een slaagkans van maar liefst 98 procent.
Permanent resultaat
De nieuwe techniek heeft dus als voordeel dat het resultaat permanent is en dat er minder risico op infectie of afstoting is, omdat er geen lichaamsvreemd voorwerp gebruikt wordt. Bovendien blijkt uit onderzoek dat de operatie een slaagkans van maar liefst 98 procent heeft. Dokter Meulemans: “Het effect van de ingreep is na vier tot zes maanden merkbaar. Om die periode te overbruggen, krijgt de patiënt gelijktijdig met de larynxreïnnervatie ook een stembandverdikkende injectie. Zo is er onmiddellijk een positief resultaat.”
Snel herstel
De ingreep gebeurt onder algemene verdoving en met slechts een beperkte insnede. Na één tot twee dagen kunnen de patiënten het ziekenhuis verlaten en na drie dagen stemrust merken ze het resultaat al. Het doorknippen van de gezonde donorzenuw vormt trouwens geen probleem, omdat de spieren die erdoor bezenuwd worden geen belangrijke functie hebben.
Om in aanmerking te komen voor de ingreep, moet je jonger zijn dan zeventig jaar. Bovendien mag er nog geen uitgebreide halschirurgie gebeurd zijn, want dan is de gezonde donorzenuw vaak al doorgeknipt. De klachten moeten ten slotte minstens negen maanden aanhouden, om te kunnen uitsluiten dat de stembandbeweeglijkheid zich nog spontaan zou herstellen. Een belangrijke doelgroep zijn kinderen, omdat zij niet op een van de klassieke manieren behandeld kunnen worden.