Elk jaar worden bij duizenden Belgische vrouwen eierstoktumoren vastgesteld. Die kunnen variëren van goedaardig tot verschillende graden van kwaadaardigheid. Een juiste diagnose is belangrijk om de meest aangewezen behandeling te bepalen.
Nieuwe strategie voor classificatie
De internationale onderzoeksgroep IOTA, gecoördineerd vanuit Leuven, ontwikkelde een nieuwe ‘tweestapsstrategie’ om eierstoktumoren beter te classificeren. In de eerste stap kijken ze naar bepaalde kenmerken die al een groot deel van de gezwellen kunnen classificeren zonder nood aan een computer. Voor de eierstoktumoren waarbij dat niet mogelijk is, volgt een tweede stap met een statistisch model (ADNEX) dat op basis van echografiebeelden de kans bepaalt dat het om een goedaardige, dan wel om een bepaald type kwaadaardige tumor gaat.
Onlangs publiceerde een team Leuvense onderzoekers, samen met collega’s van Imperial College London (Verenigd Koninkrijk) en de Universiteit van Lund (Zweden), de resultaten van een grote internationale studie waarbij ze de IOTA-strategie valideerden bij 4.905 patiënten in 17 ziekenhuizen wereldwijd. Ze toonden aan dat de strategie goed kan bepalen welke patiënten tot een hogere risicogroep behoren.
Dr. Stefan Timmerman, gynaecoloog in opleiding en eerste auteur van de studie: “Onze strategie bleek erg succesvol in het correct herkennen van goedaardige gezwellen. Verder was het model ook in staat om een onderscheid te maken tussen borderline (grensgeval tussen goed- en kwaadaardig), stadium I-kanker, stadium II-IV-kanker of uitgezaaide tumoren.”
Belang voor opvolging
Een correcte diagnose helpt de arts om te bepalen of een ingreep al dan niet aangewezen is.
Prof. dr. Wouter Froyman, gynaecoloog in UZ Leuven en hoofdonderzoeker van de studie: “De meerwaarde van onze strategie is dat het een meer verfijnde diagnose biedt van mogelijk kwaadaardige tumoren, wat de overlevingskansen van de patiënt verhoogt. En als blijkt dat het om een goedaardig gezwel gaat, is er vaak geen of slechts een minimaal invasieve ingreep nodig, wat de patiënten heel wat last bespaart en ook kostenefficiënt is voor de gezondheidszorg. Dit is een belangrijke stap vooruit richting de meest optimale zorg voor patiënten met eierstoktumoren.”
Dit is een belangrijke stap vooruit richting de meest optimale zorg voor patiënten met eierstoktumoren.Prof. dr. Wouter Froyman, gynaecoloog in UZ Leuven
Het model gebruikt visuele kenmerken van de tumor, zoals te zien op dit echografisch 3D-beeld, om een risicoscore te bepalen. In dit geval gaat het om een goedaardige eierstoktumor.
Meer informatie
- Lees de publicatie van de studie in het medisch vakblad JAMA Oncology.
- Lees meer over eierstokkanker (ook bekend als ovariumcarcinoom).
- De internationale onderzoeksgroep IOTA (International Ovarian Tumor Analysis) werd opgericht in 1998 in Leuven. Bezoek de website (in het Engels).
- De nieuwe IOTA-strategie sluit volledig aan bij het O-RADS systeem om risicoscores te bepalen, dat in 2020 werd ontwikkeld door de American College of Radiology en de IOTA-onderzoekers van UZ/KU Leuven.
- Het ADNEX-computermodel is beschikbaar via een app en geïntegreerd in de nieuwste generaties van echografietoestellen. Het wordt in internationale richtlijnen al beschouwd als dé referentie voor de beoordeling van patiënten met tumoren in de buurt van de baarmoeder. Lees een eerder nieuwsbericht over het ADNEX-model.
