Nevenwerkingen van antihormoontherapie

Een behandeling met antihormoontherapie kan nevenwerkingen veroorzaken. Omdat u vooral thuis bent tijdens uw behandeling, willen we graag advies aanreiken wanneer u thuis nevenwerkingen van uw behandeling ondervindt.

Omgaan met nevenwerkingen

Antihormoontherapie kan nevenwerkingen veroorzaken. Meestal zijn die nevenwerkingen een reactie van uw lichaam op de medicatie.

Sommige mensen hebben veel last van nevenwerkingen, andere merken er bijna niets van. Laat je niet beïnvloeden door verhalen van anderen. Iedereen reageert anders op een bepaalde behandeling.

Bovendien heeft de ernst van de nevenwerkingen niets te maken met het effect van de behandeling. Als er veel nevenwerkingen zijn, betekent dat niet dat de geneesmiddelen beter zouden werken. En als er geen nevenwerkingen zijn, betekent dat dus niet dat de medicatie niet werkt.

Voorkomen, opvolgen, bespreken en aanpakken

De volgende strategieën helpen u om u zo goed mogelijk tegen deze nevenwerkingen te wapenen:

  • Nevenwerkingen voorkomen
  • Nevenwerkingen thuis opvolgen
  • Nevenwerkingen tijdig melden en bespreken met zorgverleners
  • Nevenwerkingen zoveel mogelijk aanpakken

Nevenwerkingen voorkomen

Bescherm uzelf tegen een aantal nevenwerkingen door:

Iedereen reageert anders. Het is niet alleen de antihormoontherapie die een effect heeft op je lijf, maar alles wat je meemaakt of hebt gemaakt.
Lotgenoot

Nevenwerkingen thuis opvolgen

Door uw klachten goed op te volgen, hebt u sneller in de gaten wanneer een klacht lang aanhoudt of ernstig wordt. Het helpt ook om in te schatten wanneer het zinvol of zelfs noodzakelijk is om uw zorgverleners te raadplegen.

Het opvolgen van klachten helpt u bovendien om de nevenwerkingen die u thuis hebt ervaren, bij een volgend ziekenhuiscontact te bespreken met uw arts en verpleegkundige. U kunt uw klachten opschrijven op een blad papier en meenemen naar uw volgend contact in het ziekenhuis.

Gebruik een dagboek

U kunt uw nevenwerkingen thuis noteren in een dagboek. Door uw klachten goed op te volgen, hebt u:

  • Sneller in de gaten wanneer een klacht lang aanhoudt of ernstig wordt en wanneer het zinvol of zelfs noodzakelijk is uw zorgverleners te raadplegen.
  • Een handig overzicht zodat u er in het ziekenhuis makkelijk met uw arts en verpleegkundigen kunt over praten.

Weet dat zorgverleners uw invullingen niet (kunnen) opvolgen tussen de afspraken door.

Hebt u ernstige nevenwerkingen of dringende vragen/problemen? Neem dan direct contact op met uw zorgverleners, ook als u de app gebruikt.

Op papier of elektronisch

U kunt zelf kiezen of u uw symptoomdagboek op papier of elektronisch invult.

  • Elektronisch via de mynexuzhealth-app op uw smartphone (Android en iOS), of online via www.mynexuhealth.be.
  • Op papier: neem hieronder alvast een kijkje.
    Geïnteresseerd? Vraag dan een papieren dagboek aan uw verpleegkundige.

Nevenwerkingen tijdig melden en bespreken

Uw zorgverleners willen u ondersteunen bij uw klachten. Aarzel dus niet om uw nevenwerkingen met hen te bespreken.

In de infofiche van het specifieke geneesmiddel dat u wordt voorgeschreven, vindt u nog meer informatie in verband met specifieke nevenwerkingen.

Hebt u ernstige klachten of bent u onzeker over de nevenwerkingen die u voelt, neem dan zeker contact op met uw zorgverleners in het ziekenhuis of met uw huisarts. Tijdig advies is van het grootste belang voor uw klachten én voor uw behandeling.

Contactgegevens

  • Trajectbegeleiding: zij kunnen samen met jou op zoek gaan naar manieren om de nevenwerkingen te verlichten.
  • Consultatie oncologie: zij kunnen een vervroegde controleafspraak maken als dit nodig is.
    • tel. 016 34 66 70 (tussen 8.15 en 16.15 uur)
  • Sociaal werk: zij kunnen emotionele ondersteuning bieden aan u en/of uw naasten. Zij kunnen ook ondersteunen bij praktische regelingen (bv. vervoer).
    • tel. 016 34 86 20

Spreek erover, zeker als iets niet duidelijk is. Je mag niet denken dat je het niet mag zeggen. Jij bent het die dingen voelt en die het recht heeft om vragen te stellen. De hulpverleners hebben de plicht om de informatie op een verstaanbare, duidelijke manier uit te leggen.
Lotgenoot

Nevenwerkingen aanpakken

Hieronder bundelen we voor een aantal specifieke nevenwerkingen heel wat tips van professionele zorgverleners en lotgenoten. Deze tips kunnen u helpen om klachten aan te pakken, of om een manier te vinden om ermee om te gaan.

Klachten die uitsluitend kunnen voorkomen bij bepaalde medicatie worden aangehaald in de specifieke therapiefiche.

Warmteopwellingen

Een plotse aanval van warmte, waarbij voornamelijk het hoofd en de nek- en halsstreek rood kunnen worden. Warmteopwellingen kunnen gepaard gaan met zweten, (onschuldige) hartkloppingen en angstaanvallen. Een warmteopwelling of 'vapeur' kan je op elk moment van de dag of nacht overvallen en duurt meestal enkele minuten.

Vaginale veranderingen

Antihormoontherapie veroorzaakt een verandering in het natuurlijk hormonale evenwicht. De vagina wordt meestal droger en het slijmvlies dunner, wat irritatie kan geven bij beweging, pijn kan geven bij het vrijen en infecties in de hand kan werken.

Erectiestoornissen bij mannen

Verschillende aspecten van antihormoontherapie kunnen erectiestoornissen veroorzaken: gevoelens rond borstkanker en een mogelijk veranderd lichaam door de behandeling, een veranderende hormoonspiegel door antihormoontherapie en vermoeidheid.

Seksualiteit

Uw antihormoontherapie kan uw zin in seks doen afnemen om verschillende oorzaken, zoals een mogelijk veranderd lichaam door de behandeling, moeilijk of pijnlijk seksueel contact door een drogere vagina of erectiestoornissen, warmteopwellingen, vermoeidheid of gevoelens rond de verwerking van borstkanker.

Gewrichtsklachten

Tijdens antihormoontherapie kunnen gewrichtsklachten optreden door vocht dat zich rond de pezen opstapelt. De pijn verbetert meestal na het bewegen van het gewricht. Ook spierkrampen kunnen voorkomen, meestal in de kuiten.

Gewichtstoename

Antihormoontherapie kan een gewichtstoename van twee tot drie kilogram veroorzaken, wat te vergelijken is met de toename tijdens een natuurlijke menopauze. Verschillende factoren kunnen daarin meespelen, zoals veranderingen in het lichaam, toegenomen eetlust en minder beweging door nevenwerkingen.

Concentratiestoornissen

Vrouwen hebben regelmatig last van concentratieproblemen na of tijdens de behandeling van borstkanker (bv. vergeten wat je in de keuken wilde halen, moeilijker namen onthouden). Vermoedelijk is het niet enkel de antihormoontherapie die dit veroorzaakt, maar ook de stress en gevoelens die de therapie met zich meebrengt.

Slapeloosheid

Slapeloosheid heeft verschillende mogelijke oorzaken, die op hun beurt een gevolg kunnen zijn van antihormoontherapie. Bijvoorbeeld nachtelijke warmteopwellingen, piekeren door negatieve gevoelens of stress en pijn.

Wisselend humeur

Patiënten en hun partners ervaren soms een schommelend humeur (bv. plots huilen, prikkelbaar zijn, sneller boos worden). Vermoedelijk komt dit enerzijds door uw lichaam dat zich aan een nieuwe situatie aanpast, maar anderzijds ook door de gevoelens die vaak aanwezig zijn na of tijdens de behandeling voor borstkanker.

Botontkalking of osteoporose

Het hormoon oestrogeen versterkt uw botten. Door antihormoontherapie (die de aanmaak van oestrogeen afremt) kunnen/zullen uw botten dus brozer worden. Dat voelt u niet, maar verhoogt het risico op breuken.
Laatste aanpassing: 16 maart 2023