Radiotherapie

Uitwendige bestraling met ioniserende stralen, opgewekt door een lineaire versneller.

Afspraken

Radiotherapie-oncologie

In beeld

In beeld
Het verloop van een moderne radiotherapie behandeling

Uw behandeling op de bestralingsafdeling bestaat uit 4 stappen:

Stap 1: bespreking van uw behandelingsplan

Voor de behandeling start, maakt u kennis met de radiotherapeut-oncoloog, de arts die gespecialiseerd is in bestralingsbehandelingen. Dit eerste contact kan gebeuren op de bestralingsafdeling zelf, op de consultatie of op de verpleegafdeling. De radiotherapeut-oncoloog bespreekt met u de behandeling die voor u het meest geschikt is (het behandelingsplan).

Tijdens dit eerste gesprek krijgt u veel informatie te verwerken: waarom is de bestraling nodig, hoe vaak wordt u bestraald, wat zijn de mogelijke bijwerkingen, ...

Als u dit wenst, kunt u nadien ook een gesprek hebben met de sociaal werkster van de bestralingsafdeling. Zij zal u bijkomende uitleg geven over de verschillende stappen van de behandeling en samen met u naar oplossingen zoeken voor mogelijke praktische problemen.

Stap 2: simulatie

In de volgende stap gaat u naar de simulatieruimte waar de bestraling verder wordt voorbereid.

Op de simulator (CT-scan) wordt de meest aangewezen lichaamshouding bepaald om de tumor zo optimaal mogelijk te bestralen. Voor een goede reproduceerbaarheid van de lichaamshouding worden tatoeagepunten aangebracht. Dit gebeurt op de huid zelf, bij patiënten die op de borstkas, de buik of de ledematen bestraald worden. Deze tatoeagepunten verdwijnen na ongeveer 1 jaar. Patiënten die op het hoofd of hals bestraald worden, krijgen een bestralingsmakser zodat er een goede immobilisatie en reproduceerbaarheid mogelijk is. 

Afhankelijk van de lokalisatie zijn er mogelijks nog bijkomende onderzoeken nodig, is er intraveneus contraststof nodig of gebruiken we speciale ademhalingsgestuurde technieken. Maar dit zal steeds met u besproken worden. 

Na de simulatie zal de verpleegkundige/technologe u de afspraken voor uw bestraling meedelen (dag, uur, tijd) en het nummer van het bestralingstoestel. Deze uren van afspraak zijn informatief en kunnen nog wijzigen.

De radiotherapeut-oncologen en fysici beschikken nu over de nodige gegevens om de bestraling voor te bereiden.

Stap 3: bestralingsbehandelingen

De eerste bestraling volgt meestal een week na de simulatie. Die tijdspanne is nodig om alle gegevens naar het bestralingstoestel door te sturen, de nodige berekeningen uit te voeren en, zo nodig, de individuele afschermingen te vervaardigen.

Op de afdeling zijn er meerdere bestralingstoestellen. U begeeft zich naar het toestelnummer dat op uw afsprakenbrief staat.

Voor de bestraling kan starten, wordt u zorgvuldig op de tafel geïnstalleerd en wordt het toestel in de juiste positie geplaatst.

Dagelijks wordt er voor de eigenlijke bestraling controlebeelden genomen. Zo kunnen de verpleegkundigen uw houding nakijken.

Tijdens elke sessie blijft u 10 à 20 minuten rustig liggen op de bestralingstafel. Afhankelijk van het soort behandeling worden er 1 tot 40 sessies gepland. In principe wordt u elke werkdag bestraald.

Stap 4: wekelijkse afspraak bij een arts

U hebt wekelijks of om de 2 weken een afspraak bij de radiotherapeut-oncoloog of de clinical support manager, aansluitend op uw bestraling. Hij kijkt na of u de bestraling goed verdraagt en u hebt de gelegenheid om vragen te stellen.

Professionele ondersteuning

Tijdens de behandeling kunt u een beroep doen op:

  • diëtiste (voedingsadviezen)
  • sociaal werk (advies en begeleiding zowel op persoonlijk als familiaal vlak)
  • kinesitherapeut
  • gespecialiseerde verpleegkundige wondzorg;
  • onthaal & secretariaat (bijkomende info);
  • centrale afspraken planning;
  • patiëntenvoorlichting (infonamiddagen, brochures, verenigingen, …).

Technieken

Om een optimale dosisverdeling te bekomen maken we gebruik van diverse technieken:

  • Intensiteits-gemoduleerde radiotherapie (IMRT): gezonde organen worden maximaal gespaard.
  • Boogbestraling (rotationele IMRT of IMAT): minder lange, maar hoge precieze bestraling zodat de patiënt of de tumor minder kans heeft om te bewegen tijdens de bestraling.
  • Intracraniële stereotactische radiochirurgie (SRS): beperkte delen van de hersenen worden zeer nauwkeurig bestraald, sinds kort zonder hinderlijk masker ('frameless') uitgevoerd.
  • Extracraniële stereotactische radiotherapie (SBRT): long-, bot- en levermetastasen worden tot hoge dosis in slechts enkele zittingen veilig bestraald.
  • Deep inspiration breath hold (DIBH): met de een DIBH kunnen we bij bepaalde indicaties van borstbestralingen onnodige dosis op het hart voorkomen.

Brochures

Laatste aanpassing: 21 november 2023