Huidbiopten

Uitvoerfrequentie

Dit onderzoek wordt 1x per dag uitgevoerd in het laboratorium (exclusief weekend en feestdagen).

Antwoordtijd

De tijd tussen ontvangst van het staal en een eerste rapportering bedraagt voor:

• Cutaan lymfoom: 10 werkdagen, zonder PCR (PCR + 30 dagen)
• Immuungemedieerde pathologie: 5 werkdagen
• Overige punchbiopten: 4 werkdagen
• Overige excisies: 5 werkdagen

Wanneer bijkomend overleg en/of aanvullende onderzoeken vereist zijn, kan de antwoordtijd oplopen.

Staaltype/soort en minimale hoeveelheid

• Staalsoort: excisiebiopsie, incisiebiopsies, punchbiopsies
• Minimale hoeveelheid: zie staal afname instructies.

Afname instructies en condities

• Etiket met patiëntgegevens op elk recipiënt
• Fixatie oplossing: zie staalafname instructies.
• Staalafname instructies:
  • Excisies van (vermoedelijk) maligne tumoren worden gemarkeerd teneinde de volledigheid van excisie te kunnen nagaan. Deze markering kan gebeuren met één hechtingsdraad (als de zijdigheid ook is aangegeven of als er een begeleidende schets is) of met twee hechtingsdraden.
  • De huidfragmenten worden bij voorkeur gefixeerd in gebufferde formol.
  • Uitzonderingen:
    • Indien er een vermoeden of klinische vraagstelling is naar een immuuncomplex-gemedieerde huidpathologie (systeemziekten, blaarvormende pathologieën) en een maligne lymfoom. In deze gevallen verdient het aanbeveling 2 biopsies te nemen, waarvan één gefixeerd wordt, en de andere biopsie ingevroren wordt.
    • Bij biopsiename in het kader van alopecie, verdient het ook de aanbeveling twee punchbiopten te nemen waarvan één wordt ingevroren (en overlangs wordt aangesneden) terwijl de ander gefixeerd wordt en tangentieel wordt aangesneden (van diep naar oppervlakkig).
    • Indien het vermoeden bestaat dat elektronenmicroscopisch onderzoek noodzakelijk is voor de diagnose (metabole aandoeningen, epidermolysis bullosa, …) dient een zeer klein weefselfragment van ca. 1 x 1 x 1 mm uit het getroffen gebied gefixeerd te worden in glutaraldehyde (zie voor verdere instructies naar “elektronenmicroscopie”).
  • Het invriezen van het huidfragment gebeurt bij voorkeur op de dienst Pathologische Ontleedkunde van het UZ Leuven.
    Wanneer het biopt genomen is, het onmiddellijk in een kleine hoeveelheid fysiologische oplossing (0.9% NaCl) bewaren in een goed gesloten container (het weefsel moet volledig ondergedompeld zijn).
    Indien wordt geopteerd voor het onmiddellijk invriezen van de biopsie, dient men het biopt in te wikkelen in aluminiumfolie en daarna onder te dompelen in vloeibare stikstof. Best is te vermijden dat de vloeibare stikstof in directe aanraking komt met het weefsel.

Afnameformulier of begeleidende brief

• Noodzakelijke patiëntengegevens: naam, geboortedatum, verzekeringsgegevens.
• Te vermelden gegevens op het aanvraagformulier: klinisch aspect, eventueel voorgeschiedenis, klinische differentiaaldiagnose, aantal genomen biopsies en huidregio.
• specifiek formulier: "3033"
• "Aanvraagformulier en aanbevelingen bij invullen"

Verzending

• Verse, ongefixeerde biopsies (in fysiologisch water) gekoeld (op smeltend ijs) transporteren. Het materiaal dient binnen 24h na afname op de dienst Pathologische ontleedkunde aanwezig te zijn.
• Indien biopsie met vraag naar small fiber neuropathie dienst na de afname het biopt overgebracht te worden in recipiënt met gebufferde formaldehyde 4% en steeds vermelding 'small fiber neuropathie' op aanvraagformulier.
• Ingevroren materiaal kan in een container met vloeibare stikstof/carboglace getransporteerd worden.
• U vindt algemene informatie in de rubriek “staal verzenden”

Methode

Van het ontvangen, gefixeerd materiaal worden, na macroscopische documentatie, de snijranden geïnkt (ter documentatie van de volledigheid van excisie); vervolgens wordt het materiaal eventueel versneden en worden representatieve fragmenten ingebed in paraffine, gesneden op 5 µm dikte, en gekleurd met hematoxyline-eosine voor lichtmicroscopisch onderzoek. Hierbij wordt het materiaal steeds loodrecht (overlangs of dwars) op de epidermis aangesneden, behalve bij punchbiopsies in het kader van alopecie, en bij resecties in het kader van Moh’s chirurgie, waarbij het materiaal parallel aan de epidermis wordt aangesneden (van diep naar oppervlakkig).
Indien al het materiaal vers, ongefixeerd, werd ontvangen zal een representatief deel worden ingevroren in op vloeibare stikstof gekoelde 2-methylbutaan waarna er een 5 µm dikke hematoxyline-eosine coupe van zal worden gesneden. Het restant wordt gefixeerd en doorgevoerd zoals hoger beschreven.
Zowel op het gefixeerd, paraffine-ingebed materiaal als op het ingevroren materiaal zal, afhankelijk van de vraagstelling en de noodzaak in de diagnostiek, aanvullend immunohistochemisch onderzoek verricht worden.
Bij een vraag naar immuun-complex gemedieerde huidpathologie (systeemziekten, blaarvormende dermatosen…) zal het ingevroren materiaal onderzocht worden op de depositie van complementfactoren C3d, C4d en C1q, en immunoglobuline (Ig) A, M en G.
Bij een vraag naar bepaalde huidtumoren kan, ter staving of verfijning van de diagnose, aanvullend immunohistochemisch onderzoek gebeuren naar tumorgeassocieerde eiwitten.
Bij een vraag naar, of histologische verdenking van een lymfoproliferatieve aandoening (mycosis fungoides, andere non-Hodgkin lymfomen, leukemische infiltraten) wordt het infiltraat gefenotypeerd, en evt. nader gekarakteriseerd aan de hand van klonaliteitsbepaling van de herrangschikking van de genen die coderen voor de T-cel receptor ketens, en de zware en lichte ketens van immunoglobulinen.

Policy

De dienst Pathologische Ontleedkunde streeft naar een continue verbetering van de dienstverlening, waarbij de patiënt centraal staat.
Om een optimale technische verwerking en diagnostiek te garanderen, is het ook van essentieel belang dat de stalen op een correcte manier worden geïdentificeerd, bewaard en getransporteerd en bovendien vergezeld zijn van een correct en volledig ingevuld aanvraagformulier.
Indien de richtlijnen in de staalafname instructie niet worden nageleefd, wordt er contact opgenomen met de aanvragende arts of wordt er een melding gemaakt in het verslag. In deze gevallen kan de doorstroomtijd verlengd zijn.

Opmerkingen

Indien dit een afgedrukt formulier is, controleer http://www.uzleuven.be/pathologische-ontleedkunde/staalafnames voor recentste versie.
PO-AL025-WW05-M02