Types
Er bestaan verschillende aangeboren afwijkingen van de kransslagaders. Deze afwijkingen variëren in ernst. Sommige types geven geen symptomen of complicaties en hoeven daarom niet behandeld te worden. Andere types vergroten het risico op hartproblemen. Hieronder worden enkele van deze afwijkingen kort beschreven.
Abnormale oorsprong van de kransslagader
De kransslagaders ontspringen normaal vanuit de aorta, vlak boven de aortaklep, en vertakken zich in een linker- en rechterkransslagader. De linker kransslagader splitst vrij snel op in een tak die aan de voorkant (de anterior descendens) en aan de zijkant (de circumflex) van het hart loopt. De kransslagaders vertakken zich in steeds kleiner wordende bloedvaten om zo de volledige hartspier van voldoende zuurstof te voorzien.
Wanneer een kransslagader op een andere manier of plaats ontspringt, spreken we van een abnormale oorsprong. Voorbeelden hiervan zijn:
Op de afbeelding wordt een doorsnede van het hart getoond waarbij de kleine rode cirkel de aortaklep voorstelt en de kleine blauwe cirkel de longslagaderklep. Bij de tweede afbeelding ontspringt de linker kransslagader vanuit de longslagaderklep.
Aberrant Left Coronary Artery from Pulmonary Artery of ALCAPA is een zeldzame aangeboren hartafwijking waarbij de linker kransslagader ontspringt vanuit de longslagader in plaats van de aorta. Hierdoor bereikt zuurstofarm bloed in plaats van zuurstofrijk bloed de hartspier. Op vroege leeftijd kan dit al leiden tot een verlittekening van de hartspier en hartfalen. Een hartoperatie op jonge leeftijd (herimplantatie van de kransslagader) is noodzakelijk om de normale bloedtoevoer naar het hart te herstellen.
Op de afbeelding wordt een doorsnede van het hart getoond waarbij de kleine rode cirkel de aortaklep voorstelt en de kleine blauwe cirkel de longslagaderklep. Bij de tweede afbeelding ontspringt de rechter kransslagader vanuit de longslagaderklep. Bron: https://www.congenital-heart-disease.ch/heart-disease
Aberrant Right Coronary Artery from Pulmonary Artery of ARCAPA is een zeldzame aangeboren hartafwijking waarbij de rechter kransslagader ontspringt vanuit de longslagader in plaats van de aorta. Hierdoor bereikt zuurstofarm bloed in plaats van zuurstofrijk bloed de hartspier. Op vroege leeftijd kan dit al leiden tot een verlittekening van de hartspier en hartfalen. Een hartoperatie op jonge leeftijd (herimplantatie van de kransslagader) is noodzakelijk om de normale bloedtoevoer naar het hart te herstellen.
Abnormaal verloop van de kransslagader
Wanneer een kransslagader op een andere manier verloopt dan normaal, kan dit gevaarlijk zijn omdat dit bloedvat afgeklemd kan raken. Hierdoor kan de bloedtoevoer naar het hart verminderen, voornamelijk tijdens inspanningen, met zuurstoftekort als gevolg.
Voorbeelden hiervan zijn:
De kransslagader loopt door de wand van de hartspier in plaats van eroverheen. Het samentrekken van de hartspier kan de kransslagader in sommige omstandigheden dichtknijpen met zuurstoftekort als gevolg.
De kransslagader loopt tussen de aorta en longslagader. Doordat de kransslagader meestal een (te) scherpe bocht maakt, kan die afgekneld geraken met zuurstoftekort als gevolg.
Andere aangeboren afwijkingen van de kransslagaders
Naast een abnormale oorsprong of verloop, kunnen kransslagaders een abnormale verbinding vertonen of anders opgebouwd zijn. Dit hoeft zeker niet altijd klachten of complicaties te veroorzaken, maar het kan het risico op hartproblemen verhogen.
Er is slechts één kransslagader die ontspringt vanuit de aorta en alle gebieden van het hart moet voorzien van zuurstof.
Er bestaat een abnormale verbinding tussen een kransslagader en een andere (hart)structuur (bv. een hartkamer, de longslagader). Zuurstofrijk bloed kan hierdoor ongebruikt wegstromen waardoor de functie van de hartspier gevaar loopt.
Ontstaan
Een aangeboren afwijking van de kransslagader ontstaat tijdens de zwangerschap doordat bloedvaten van de baby zich niet goed ontwikkelen. De oorzaak is meestal onbekend.
Symptomen
De ernst van de symptomen varieert in functie van het type afwijking dat aanwezig is. Hoewel een afwijking van de kransslagaders aangeboren is, hoeft dit niet per se gepaard te gaan met klachten.
Vanaf een leeftijd van 1-2 maanden kunnen kinderen met ALCAPA of ARCAPA symptomen van hartfalen ontwikkelen. Typisch zijn bleekheid, snelle ademhaling, moeizaam drinken, slechte groei en vochtophoping in het lichaam (oedemen).
Adolescenten of volwassenen zijn meestal klachtenvrij. Als ze klachten ervaren, kan dit zich uiten als pijn op de borst, duizeligheid, hartkloppingen, flauwvallen of kortademigheid, vooral tijdens inspanningen. De hartafwijking blijft vaak onopgemerkt tot deze bij toeval ontdekt wordt of er ernstige complicaties optreden zoals een hartaanval of plotse dood.
Onderzoeken en diagnose
Het vaststellen van aangeboren afwijkingen van de kransslagaders vereist beeldvorming en soms aanvullende functionele testen. Onderstaande onderzoeken kunnen helpen bij het stellen van een diagnose:
- Echocardiografie
- Coronarografie
- CT coronairen
- Perfusie MR-scan
- Stress-echocardiografie
- Myocardperfusie scintigrafie
- Inspanningstest
Behandeling
Welke behandeling de voorkeur krijgt, hangt af van het type afwijking, de leeftijd en de klachten.
Gezonde levensstijl
Een gezonde voeding, rookstop en stressreductie worden aangemoedigd. In zeldzame gevallen wordt een inspanningsverbod aanbevolen.
Medicatie en cardiologische opvolging
Indien de diagnose toevallig gesteld wordt en de patiënt klachtenvrij is, kan regelmatige opvolging bij de cardioloog met eventuele opstart van medicatie voldoende zijn.
Herimplantatie van de kransslagader
Tijdens een openhartoperatie wordt de linker (ALCAPA) of rechter (ARCAPA) kransslagader losgemaakt van de longslagader en aangesloten op de aorta .
Translocatie of plastie van de kransslagader
Tijdens een openhartoperatie wordt een kransslagader die zich op een abnormale plek bevindt, verplaatst naar de correcte anatomische locatie (translocatie) of gereconstrueerd (plastie) om de bloedstroom te verbeteren. Soms wordt er een overbrugging (bypass) aangelegd om de bloedstroom naar de hartspier te herstellen.
Opvolging
Vroegtijdige diagnose, gunstige chirurgische resultaten en regelmatige follow-up zijn essentieel om complicaties te vermijden en een goede levenskwaliteit te garanderen. Een levenslange opvolging bij een cardioloog gespecialiseerd in coronaire afwijkingen blijft noodzakelijk.
Tot de leeftijd van 16 à 18 jaar blijft een kind in opvolging bij de kindercardioloog. Als jongvolwassene met een aangeboren hartaandoening wordt u stilaan voorbereid om zelf de verantwoordelijkheid over uw gezondheid op te nemen. Verdere opvolging wordt voorzien op de raadpleging van volwassencardiologie.
Contact
Afspraken
-
- Maandag tot donderdag van 8 tot 18 uur
- Vrijdag van 8 tot 17 uur
-
Kinderen mogen door beide ouders begeleid worden naar de afspraak. Broers en zussen blijven thuis.
Afspraken
-
+32 16 34 43 69 - werkdagen van 10 tot 12 uur en van 14 tot 16 uur
Afspraken
-
+32 16 34 42 60 - werkdagen van 8.30 tot 12 uur en van 13 tot 16.30 uur
Contact
-
- Maandag tot donderdag van 8 tot 18 uur
- Vrijdag van 8 tot 17 uur
-
Er wordt geen medisch advies via e-mail verstrekt. Maak hiervoor altijd een afspraak.
