Ventrikel septum defect

VSD

Een ventrikel septum defect (VSD) is een abnormale opening (defect) in het tussenschot (septum) tussen de linker- en rechterkamer van het hart.

Verschillende types van VSD

Op basis van waar het VSD in het tussenschot (septum) gelegen is, onderscheiden we verschillende types:

  • Perimembraneus: het defect ligt in het dunne of membraneuze gedeelte van het septum dat zich in de buurt van de hartkleppen (vooral aortaklep) bevindt. Dit is de meest voorkomende vorm van een VSD.
  • Musculair: het defect bevindt zich in het gespierde gedeelte van het septum tussen de hartkamers. Soms komen er meerdere musculaire VSD’s voor.
  • Inlet: het defect bevindt zich daar waar het bloed de hartkamers binnenkomt. Deze vorm is eerder zeldzaam.
  • Outlet: het defect bevindt zich daar waar het bloed de hartkamers verlaat. Deze vorm is eerder zeldzaam.

Ontstaan

Een VSD is een veelvoorkomende aangeboren hartafwijking. In een embryo ontwikkelt het hart zich van een grote buis naar verschillende onderdelen die uiteindelijk de hartkamers vormen. Als dit ontwikkelingsproces niet correct verloopt, kan er een opening (defect) blijven bestaan in het tussenschot tussen de linker- en rechterkamer

Omdat de druk in de linkerkamer hoger is dan in de rechterkamer, zal er bloed doorheen de opening van links naar rechts stromen. Bijgevolg stroomt er meer bloed naar de longen en vervolgens terug naar het hart. Het hart moet meer bloed wegpompen dan normaal. Hierdoor is er een volume overbelasting van het linkerhart waardoor het hart kan uitzetten. Dit kan leiden tot hartfalen en hoge drukken in de longen.

De exacte oorzaak van dit defect is op vandaag nog onduidelijk.

Symptomen

De symptomen variëren in functie van de leeftijd, grootte en ernst van het VSD. Bij een groot VSD zal er een grote hoeveelheid bloed doorheen de opening stromen waardoor er al vroeg symptomen zullen ontstaan. Een VSD wordt bijgevolg meestal op kinderleeftijd vastgesteld en indien nodig behandeld. De meeste patiënten met een VSD op volwassen leeftijd zijn asymptomatisch. 

Vaak voorkomende symptomen zijn: 

  • Kortademigheid 
  • Verminderde inspanningscapaciteit 
  • Vermoeidheid
  • Vertraagde groei en ontwikkeling bij jonge kinderen
  • Moeilijkheden met voeding bij zuigelingen
  • Hartkloppingen

Onderzoeken en diagnose 

Het VSD kan tijdens de zwangerschap gediagnosticeerd worden, maar wordt soms pas opgemerkt na de geboorte. 

Bij het luisteren naar het hart wordt soms een geruis opgemerkt. Dit hartgeruis wordt veroorzaakt door de bloedstroom doorheen de opening in het tussenschot. Er wordt een echografie van het hart (TTE) gemaakt om de plaats en de grootte van de afwijking vast te stellen. Bij oudere kinderen en volwassenen wordt er soms ook gebruikt gemaakt van een slokdarmechografie (TEE) om het hart nauwkeuriger in beeld te brengen. 

Behandeling 

Vaak zal een VSD de neiging hebben om spontaan geheel of gedeeltelijk te sluiten op kinderleeftijd. Op volwassen leeftijd komt deze aandoening dus veel minder voor. Afhankelijk van de grootte en de plaats van het defect, zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Na de diagnose kiest uw arts, samen met u en het multidisciplinaire hartteam welke behandeling het meest aangewezen is.

Percutane sluiting 

Via een katheter langs de lies wordt een device (‘parapluutje’) ter hoogte van het VSD geplaatst om de opening te sluiten.

Lees de infobrochure over deze ingreep. 

Hartoperatie 

Via sternotomie (openen van het borstbeen op de middellijn) of thoracotomie (tussen de ribben door) wordt het VSD gesloten met hechtingen of een patch (lapje gemaakt van kunststof of van het eigen hartzakje).

Opvolging 

Na succesvolle sluiting van het VSD, hebben patiënten meestal een normale levensverwachting en -kwaliteit, maar regelmatige opvolging bij de cardioloog met kennis van aangeboren hartafwijkingen blijft aanbevolen. Ook wanneer het VSD niet gesloten werd, blijft een levenslange opvolging aangewezen.

Tot de leeftijd van 16 à 18 jaar blijft een kind in opvolging bij de kindercardioloog. Als jongvolwassene met een aangeboren hartaandoening wordt de patiënt stilaan voorbereid om zelf de verantwoordelijkheid over de gezondheid op te nemen. Verdere opvolging wordt voorzien in het zorgprogramma congenitale en structurele cardiologie voor volwassenen. 

Kom meer te weten over uw opvolging 

Afspraken

Afspraken

Kindercardiologie

Afspraken

Volwassencardiologie - Aangeboren hartaandoeningen
Laatste aanpassing: 25 november 2025