Preventieve borstamputatie

Bij een belangrijk verhoogd risico voor het ontwikkelen van borstkanker, kun je kiezen voor het preventief laten wegnemen van het borstklierweefsel. Het risico op borstkanker wordt dan erg klein. Aanvullend op deze ingreep kan een hersteloperatie of borstreconstructie gebeuren, maar niet alle vrouwen kiezen hiervoor.

Wat houdt een preventieve borstamputatie in?

Bij een preventieve borstamputatie wordt al het borstklierweefsel operatief verwijderd om te voorkomen dat er kanker ontstaat.

Wat is het risico op borstkanker nà een preventieve borstamputatie?

Theoretisch gezien zou het risico op borstkanker uitgesloten kunnen worden, wanneer ál het borstweefsel verwijderd wordt.

In de praktijk zien we echter dat bij een volledige borstamputatie de chirurg enkel het zichtbare borstweefsel kan wegnemen. Spijtig genoeg is het heel moeilijk om elke afzonderlijke borstcel weg te halen, waardoor er een heel kleine kans op borstkanker blijft bestaan na amputatie.

Het goede nieuws is dat deze kans duidelijk kleiner is dan de kans op borstkanker in de algemene bevolking, dus kleiner dan deze bij vrouwen die geen erfelijk of familiaal risico hebben.

De ingreep

Een preventieve borstamputatie met reconstructie (als je hiervoor kiest) is een vrij grote ingreep. Ze gebeurt altijd onder algemene verdoving.

Wanneer de borstoperatie zuiver preventief was, is er in principe geen verdere opvolging meer nodig. Postoperatieve wondcontroles en een afrondingsgesprek in het verpleegkundig spreekuur worden wel voorzien.

Weloverwogen keuze

Wetenschappelijke studies geven aan dat de meerderheid van vrouwen (70-97%) tevreden is met haar preventieve ingreep. Een kleine groep vrouwen meldde na de ingreep ontevredenheid over lichaamsbeeld en seksuele gezondheid, en enkele vrouwen hadden een complicatie.

Welke beslissing je ook neemt, het is goed om realistisch te blijven over het resultaat van deze ingreep. Een weloverwogen keuze is belangrijk omdat de impact van een ingreep op je psychosociaal welzijn, maar ook op je intimiteit en seksualiteit, groot kan zijn, ook op lange termijn.

We horen wel eens dat vrouwen weken voor ze op controle komen slecht slapen en spanning ervaren. Voor sommigen is deze stress het eerste wat wegvalt na een preventieve operatie, en geven ze aan dat er heel wat rust in de plaats is gekomen.

Waarom overwegen sommige vrouwen met verhoogd risico een borstamputatie?

Vrouwen die overwegen om hun borstklierweefsel preventief te laten verwijderen, doen dit om hun kans op het ontwikkelen van borstkanker zeer sterk te verlagen. Hierdoor is het risico op kanker, zoals hoger reeds vermeld, na de operatie veel lager dan het risico bij de ‘gewone bevolking’, maar niet ‘nul’. Het gebeurt eveneens slechts zeer uitzonderlijk dat op het moment van de preventieve ingreep toch borstkanker wordt gevonden, en dat verdere behandeling nodig blijkt.

Andere factoren die de beslissing voor een preventieve borstamputatie kunnen beïnvloeden:

  • Na borstkanker in één borst, kan er bij verhoogd risico bezorgdheid zijn over het krijgen van kanker in de andere borst.
  • Vrouwen die hun halfjaarlijkse opvolging of herhaaldelijke borstbiopsies voor bepaalde letsels als zeer stressvol ervaren, kunnen aangeven dat de angst voor dit onderzoek te groot wordt. Sommige vrouwen beslissen om niet meer met die angst te leven en kiezen voor een amputatie. Het is belangrijk om met je arts of verpleegkundig specialist te bespreken wat het wachten op de beeldvorming en /of biopsieresultaten voor jouw levenskwaliteit betekenen.

Borstreconstructie na amputatie

Na preventieve verwijdering van je borsten, kan je kiezen voor een onmiddellijke borstreconstructie, een borstreconstructie op een later moment, of helemaal geen reconstructie. 

Bij een onmiddellijke reconstructie, kunnen de eigen huid en in specifieke gevallen ook beide tepels behouden blijven. We spreken dan van een huidsparende of tepelsparende borstamputatie.

Andere vrouwen kiezen dan weer om dit niet te doen en dragen eventueel een uitwendige protheses in de bh.

Sommige vrouwen willen geen reconstructie, maar voor mij was dat geen optie. Uitwendige protheses camoufleren, maar zijn ongemakkelijk, want ze duwen op het littekenweefsel en wegen op je schouders. In het begin waren mijn borsten echt niet mooi, pas na 6 à 12 maanden begonnen ze er als echte borsten uit te zien en aan te voelen. Ik wilde niet per se mooie borsten hebben, ik wilde gewoon weer een blouse kunnen dragen.

In dit hele proces, kan je je een beetje voelen alsof jij de enige bent die begrijpt wat het is om deze ervaring te hebben. Vergeet daarom niet dat ondersteuning belangrijk is. Spreek met je verpleegkundige, maak gebruik van betrouwbare informatie en van de beslissingshulpen om je te helpen bij je voorbereiding. Een lotgenotencontact kan besproken worden in het verpleegkundig spreekuur en eventueel aangevraagd via www.borstkankerenvie.be.

Laatste aanpassing: 4 september 2023