Vernauwde nierslagader

Anatomie

Beide nierslagaders (naar de linker en de rechter nier) ontspringen vanuit de buikaorta (abdominale aorta), net onder één van de spijsverteringsslagaders: de arteria mesenterica superior. De nierslagader brengt het bloed naar de nieren, waar het gefilterd wordt.

Oorzaak

Vernauwingen in de slagaders worden meestal veroorzaakt door slagaderverkalking of atherosclerose.

In meer zeldzame gevallen ligt fibromusculaire dysplasie (een aandoening waarbij sterke, flexibele cellen in de wand van de slagader vervangen worden door vezelachtige, minder flexibele celle) aan de basis.

Er kan ook een plotse vernauwing of verstopping van de nierarterie optreden. Dat kan gebeuren door een klontertje (embool) dat loskomt van een bloedstolsel (trombus) hogerop in de bloedbaan, een plotse vorming van een trombus in de nierarterie zelf, een trauma of een dissectie.

Risicofactoren

De risicofactoren die algemeen gekoppeld worden aan slagaderverkalking of atherosclerose zijn hier van toepassing.

Symptomen

In de beginfase, wanneer de vernauwing niet te ernstig is, treden er meestal geen klachten op. Wanneer een vernauwing in de nierslagader verder gevorderd is, zijn de meest voorkomende symptomen:

• Nierinsufficiëntie, doordat de nieren minder afvalstoffen uitscheiden, stijgt deze hoeveelheid afvalstoffen in het lichaam
• Hoge bloeddruk (hypertensie), doordat het lichaampje in de nieren dat meet hoeveel bloed er door de nieren stroomt, een stof gaat afscheiden die de bloeddruk doet toenemen
• Overtollig vocht en zwelling in bepaalde delen van het lichaam
• Hartfalen

Een plotse verstopping van de nierslagader leidt meestal tot een nierinfarct (te weinig zuurstof wordt naar de nieren getransporteerd) en is vaak niet meer omkeerbaar.

Onderzoeken en diagnose

Bij (vermoeden van) deze aandoening voeren we een of meerdere onderzoeken uit.

Voor een screening zal een duplexscan (echo) uitgevoerd worden om te controleren of de nierslagader vernauwd of verstopt is. Dit gebeurt net voor of tijdens de consultatie bij vaatheelkunde en op dezelfde locatie.

Voor een bevestiging van een vernauwing van de nierslagader of om uitgebreide beeldvorming te hebben wanneer beslist wordt dat operatief ingrijpen noodzakelijk is, zal een CT-angiografie of MR-angiografie uitgevoerd worden. Dit gebeurt op een afzonderlijk moment en hiervoor zal een afspraak gemaakt worden.

Behandeling

In eerste instantie zal een medicamenteuze therapie opgestart worden om de bloeddruk te doen dalen. Volgens de meest recente richtlijnen is een ingreep niet aangewezen, zolang er geen bijhorende symptomen (hypertensie, nierfunctievermindering, hartfalen,...) zijn. Als een operatieve behandeling toch nodig blijkt, zal een PTA (percutane transluminele angioplastie) met plaatsen van een stent de eerste optie zijn. Als dit niet mogelijk is of er moet ook een operatie aan de aorta gebeuren, dan zal een bypass-operatie uitgevoerd worden.

Bij een plotse verstopping van de nierslagader moet er zeer snel operatief ingegrepen worden om de bloedvoorziening naar de nier te herstellen en de nier te redden. Meestal wordt dit echter pas laattijdig opgemerkt.