Polysomnografie

Doel van het onderzoek

Polysomnografie betekent letterlijk 'het registreren van veel signalen tijdens de slaap'. Dit is een complex onderzoek dat we enkel uitvoeren indien nodig. De bestudeerde gegevens helpen de arts om een diagnose van een slaap- of waakstoornis te stellen. 

Het doel is om te kijken naar: 

• wanneer en hoe lang u slaapt; 
• hoe diep u slaap en of u droomslaap heeft;
• hoe u ademt tijdens de slaap;
• uw bewegingen tijdens de slaap;
• uw hartslag tijdens de slaap. 

Voorbereiden op het onderzoek

Persoonlijke hygiëne 

• Was uw haar vooraf. Gebruik nadien geen conditioner, gel of haarlak meer.
• Mannen scheren het aangezicht grondig. Een lange baard kan blijven staan, maar een stoppelbaard verhindert het aanbrengen van sensoren op de kin. 
• Verwijder make-up en crèmes volledig zodat die het aanbrengen van de elektroden niet verhinderen. 
• Draag geen juwelen. 
• De wijsvingers mogen niet gelakt zijn of kunstnagels hebben. 

Wat brengt u mee? 

• Identiteitsbewijs voor de inschrijving
• De verwijsbrief (als u verwezen werd door een externe arts)
• Een aansluitend T-shirt en pyjamabroek of -short (liefst geen pyjama of slaapkleed). De draden en banden van de apparatuur worden boven deze kledij aangebracht. Naakt slapen is niet toegestaan. 
• Gemakkelijke kledij met knopen of een rits om boven het T-shirt en de pyjamabroek of -short te dragen als u de afdeling verlaat. 
• Toiletgerief, handdoeken en washandjes. 
• Shampoo, eventueel conditioner en een kam om de lijmresten uit uw haar te verwijderen. 
• Eventueel scheergerief 
• Uw thuismedicatie (genoeg voor de duur van uw verblijf)
• Eventueel uw eigen hoofdkussen en deken, als u daar beter mee kunt slapen. 
• Formulieren voor uw hospitalisatieverzekering (eventueel)

Verloop van uw verblijf

Uw kamer

• Slaaponderzoek vindt plaats in een eenpersoonskamer met een eigen badkamer met toilet, lavabo en douche. 
• U hebt een telefoon, een tv met afstandsbediening en gratis wifi. U kunt dus ook een eigen laptop, tablet en smartphone meebrengen. 
• U hebt een persoonlijke kast met sleutel waarin u waardevolle spullen kunt bewaren als u niet op de kamer brengt. Breng zo weinig mogelijk waardevolle zaken mee.

Wanneer komt u naar het ziekenhuis? 

U komt al in de namiddag naar het ziekenhuis, omdat er per nacht verschillende mensen worden getest. 

• De verpleegkundige-slaaptechnoloog brengt alle sensoren aan. De apparatuur wordt correct ingesteld en getest. 
• Mogelijk wordt er u gevraagd enkele bijkomende vragenlijsten in te vullen. 
• De arts komt langs.
• U krijgt avondeten op de kamer. 
• Tot 20 uur kunt u vrij bewegen: de apparatuur is half-draagbaar. Daarna gebeuren de laatste aansluitingen en blijft u in bed. 

Wanneer gaat u slapen? 

• U mag gaan slapen op het tijdstip dat u thuis gewoon bent, maar ten laatste om 24 uur. U belt de verpleegkundige-slaaptechnoloog als u er klaar voor bent. 
• De verpleegkundige-slaaptechnoloog doet het licht uit en start het onderzoek op. 
• Het onderzoek moet wettelijk minstens 8 uur duren. Dat wil zeggen dat ten vroegste 8 uur na het doven van de lichten de sensoren worden weggenomen.
• U mag geen wekker gebruiken en kunt ons niet vragen om u op een bepaald uur wakker te maken. U slaapt dus verplicht uit, omdat ook het laatste uur van uw natuurlijke slaap belangrijk is voor het onderzoek. 

Welke metingen gebeuren er? 

• EEG (elektro-encefalogram): via elektroden op uw hoofd worden de hersengolven gemeten en kan bepaald worden of u slaapt, hoe diep en of u een droomslaap (REM-slaap) hebt. 
• EOG (elektro-oculogram): via elektroden naast uw ogen worden de oogbewegingen gemeten en kan bepaald worden hoe diep u slaapt.
• EMG (elektromyografie): via elektroden op uw kin wordt de spierspanning gemeten en kan bepaald worden hoe diep u slaapt en of u beweegt in uw slaap.
• ECG (elektrocardiogram): via elektroden op uw borst wordt de regelmaat en de snelheid van uw hartritme gemeten.
• Luchtstroom: via een meter op uw neus en/of mond wordt er gevolgd of u ademt. 
• Ademhalingsbewegingen: met rekbanden rond uw borstkas en buik volgen we uw adembewegingen.
• Zuurstof in het bloed: met een speciale elektrode op uw vinger meten we het zuurstof in uw bloed en registreren we uw polsslag. 
• Snurken: met een gevoelige microfoon die ter hoogte van de luchtpijp op de huid gekleefd wordt, een decibelmeter naast het bed en de microfoon van de camera's leggen we het snurken vast. 
• Beenbewegingen: via een sensor aan elke enkel worden uw beenbewegingen geregistreerd. 
• Video: via een videocamera met geluidsopname wordt uw slaap gefilmd. Deze opnames kunnen helpen om een correcte diagnose te stellen. Om privacyredenen kunnen de beelden enkel bekeken worden door medewerkers van het centrum en worden ze na het onderzoek volledig gewist. Enkel klinisch belangrijke fragmentjes kunnen in uw patiëntendossier bewaard worden. 
• Koolstofdioxide in het bloed (optioneel): bij bepaalde patiënten meten we via een sensor op de oorlel of het voorhoofd het gehalte van koolstofdioxide in het bloed. Dat is een belangrijke waardemeter voor de kwaliteit van de ademhaling. 

Na het onderzoek

Na het ontwaken koppelt de verpleegkundige-slaaptechnoloog alle elektroden los. De lijm wordt verwijderd met een speciaal oplosmiddel. Daarna doucht u en wast u het haar om de rest van de lijn en het oplosmiddel te verwijderen. 

Veel patiënten worden rond hetzelfde tijdstip wakker, dus het is mogelijk dat u even moet wachten. 

Ontslag uit het ziekenhuis

Het verloop van uw ontslag verschilt naargelang het precieze doel van het onderzoek.

Na een polysomnografie voor de diagnose van een slaapstoornis

• Ontbijt is voorzien als u dat wenst. 
• Als er geen andere onderzoeken meer gepland staan, kunt u naar huis. 
• In de praktijk is het meestal ruim na 8 uur zijn voor u naar huis kunt. Hou hier rekening mee voor uw plannen de dag na het onderzoek.

Na een polysomnografie voor de titratie of controle van uw CPAP-behandeling voor slaapapneu

• De polysomnografie wordt in de voormiddag geanalyseerd. Op basis daarvan bepalen we een aangepaste behandelingsdruk op maat voor uw CPAP-toestel. 
• In tussentijd krijgt u educatie over het gebruik en onderhoud van het toestel en toebehoren. 
• Zodra de druk bepaald is, zal de arts de behandeling met u bespreken. 
• Daarna mag u naar huis. Dat gebeurt ten laatste voor 13 uur. 
• Ontbijt en middageten zijn voorzien. 

Na een polysomnografie voor de titratie van uw thuisbeademing

• U verblijft hiervoor meerdere dagen in het slaapcentrum. Standaard voorzien we vier dagen en drie nachten, maar bij een vlotte titratie kan dit korter zijn. 
• De dag en het uur van ontslag kunnen we niet op voorhand bepalen, maar zal duidelijk worden in de loop van de opname. 

Na een polysomnografie voor de controle van uw thuisbeademing

• De polysomnografie wordt in de voormiddag geanalyseerd om de effectiviteit van uw uw behandeling te controleren. 
• De arts zal dit nadien met u bespreken en eventueel veranderingen aan de behandeling laten instellen. 
• Daarna mag u naar huis. Dat gebeurt ten laatste voor 14 uur. 
• Ontbijt en middageten zijn voorzien. 

Resultaten

Tijdens het onderzoek worden heel wat signalen opgenomen in de vorm van golven. Die worden minutieus bekeken en geanalyseerd door de slaaptechnologen en artsen. Dat vraagt de nodige tijd. De ochtend na de opname kunnen we u dan ook nog niets vertellen over de resultaten. 

Het kan tot vier weken of langer duren voor de resultaten bekend zijn. Die sturen we dan zo snel mogelijk naar uw verwijzende arts. 

Bij de opname wordt gekeken bij wie u terechtkunt voor de resultaten en of u al een afspraak hebt. Resultaten worden nooit via telefoon doorgegeven.