Daar zijn de pollen weer

1 mei 2021
Als je allergisch bent voor pollen, dan snotter en nies je ieder jaar een lange periode flink wat af. Heel vervelend. Hoewel pollenallergie goed gekend is, doen er toch nog misverstanden de ronde. Prof. dr. Laura Van Gerven helpt ze uit de wereld.

1 Ik heb ‘hooikoorts’

Hooikoorts: in de volksmond wordt het nog vaak gebruikt, maar eigenlijk dekt die term de lading niet. Professor Laura Van Gerven, neus-keel-oorarts in UZ Leuven: “Het zogenaamde hooiseizoen – de periode waarin er gehooid wordt – valt samen met de start van het graspollen­seizoen. Klachten van graspollen zijn dan het meest aanwezig. Verder zegt de term ‘hooikoorts’ weinig, want je bent niet allergisch voor hooi en je hebt ook geen koorts.”

Artsen spreken daarom over pollenallergie of allergische rhinitis. Je bent allergisch voor boom- of graspollen. Boompollen (bijvoorbeeld van berk, hazelaar en els) zitten in de lucht van februari tot april, graspollen (zoals van grassen, paardenbloem, madeliefje) van half mei tot eind juni. Ben je voor beide allergisch, dan heb je dus vijf maanden lang last. 
 

Zijn je ouders allergisch, dan is de kans groter dat ook jij een allergie ontwikkelt
prof. dr. Laura Van Gerven

Een allergie is een overdreven reactie van het lichaam als het in contact komt met stoffen van buitenaf, in dit geval pollen. Het immuunsysteem ziet die stoffen als een gevaar en reageert erop, terwijl ze eigenlijk onschuldig zijn. 

2 Een pollenallergie stelt niks voor 

Waterige, jeukende ogen, een lopende en verstopte neus, een kriebelend gevoel aan het verhemelte, niezen … “De klachten van een pollenallergie lijken banaal, maar zijn niet te onderschatten. Als je ze drie tot vijf maanden non-stop hebt, functioneer je niet meer goed. Je bent minder productief, je slaapt slecht. Het kan een grote impact hebben op je dagelijks leven.” 

Pollenallergie begint meestal ter hoogte van de hogere luchtwegen met oog- en neusklachten. Op termijn kun je ook last krijgen in de lagere luchtwegen. Dat noemen we dan allergische astma. Hoesten, kortademigheid, een piepende ademhaling: astma heeft een effect op je levenskwaliteit en is ook potentieel gevaarlijk. Jaarlijks overlijden mensen aan astma-aanvallen. 

3 Zo plots als je pollenallergie krijgt, zo snel gaat ze weer weg 

Bijna een op de drie Europeanen heeft een allergie. Sommige mensen zijn er gevoelig voor en dat is vaak genetisch. Zijn je ouders of grootouders allergisch, dan is de kans groter dat ook jij een allergie ontwikkelt. 

Die allergie kan plots opduiken. “Het immuunsysteem wordt opeens getriggerd door een stof en reageert. Hoe het komt dat je lichaam plotseling hevig protesteert tegen bijvoorbeeld pollen, terwijl je jaren geen klachten had, is niet exact geweten. Maar het is een fabeltje dat je er ook spontaan van afraakt. Vaak worden je klachten net erger en ontwikkel je nog andere allergieën.”

4 Ik ben allergisch voor pollen, dus dat verklaart ook mijn darmklachten 

Naast pollenallergie bestaan er nog talloze allergieën en overgevoeligheden: intoleranties voor gluten of lactose bijvoorbeeld, eczeem door contact met metalen of cosmetica, allergieën voor fruit, katten … “We zien vaak dat mensen alles door elkaar halen en een verband zoeken tussen verschillende allergieën en overgevoeligheden. Zo zijn er mensen die strikte diëten starten in de hoop minder allergisch te zijn voor graspollen. Dat heeft echt geen zin. Wil je je klachten verminderen? Probeer die specifieke voedsel- en contactallergenen dan te vermijden.” 

5 Slik een pilletje en klaar! 

Pollen zitten in de lucht en zijn dus moeilijk te vermijden. Het pollenseizoen kun je draaglijker maken met grootmoeders trucjes (zie kader) en met medicatie die de symptomen onderdrukt: neusspray, neusspoelingen, oogdruppels en tabletten. “Voor 50 procent van de patiënten volstaat dat gelukkig, maar het lost het probleem niet op. Stop je ermee, dan komen je klachten terug.”

Het enige wat wel voor een definitieve oplossing zorgt, is immunotherapie. Die therapie vermindert je gevoeligheid voor een bepaald allergeen, maakt het lichaam er beetje bij beetje aan gewend en wijzigt zo de reactie van het immuunsysteem. “Immunotherapie kan met spuitjes en pilletjes, en is dus heel toegankelijk in gebruik. We stellen het vooral voor aan jonge mensen: als je op jonge leeftijd allergie goed aanpakt, is de kans kleiner dat je evolueert naar allergische astma. Jammer genoeg is de therapie duur en wordt ze nog niet terugbetaald in ons land. Een gemiste kans”, besluit professor Van Gerven.   
 

Eerste hulp bij pollenallergie

Deze eenvoudige tips kunnen je leven tijdens het pollenseizoen draaglijker maken: 

  •     Droog je lakens in het seizoen niet buiten, om pollen uit je slaapkamer te weren.
  •     Pas je vakantiebestemming aan: kies bijvoorbeeld voor de zee, want daar zijn minder pollen. 
  •     Draag buiten een zonnebril. 
  •     Verlucht je huis ’s morgens vroeg, ’s avonds laat, of nadat het geregend heeft, want dan zijn er minder pollen in de lucht. Kies ook die momenten om te wandelen of te sporten.
Laatste aanpassing: 16 maart 2023