Aandoeningen van de hypofyse

Hypofysetumor
De normale hypofyse is een klein kliertje (± 0,5g), gelegen in een beenderig kuiltje in de schedelbasis, het zogenaamde Turkse zadel.

Afspraken

Endocrinologie

Afspraken

Hersentumoren - neurochirurgie

Over de hypofyse

De hypofyse is een kleine klier (ongeveer een centimeter) die een cruciale rol speelt in de regeling van hormonen in ons lichaam. De hypofyse ligt centraal in ons hoofd, onder de hersenen, en is met een steeltje aan de hersenen verbonden. Links en rechts van de hypofyse liggen belangrijke bloedvaten die de hersenen van bloed voorzien. Erboven ligt de kruising van de oogzenuwen (het chiasma).

De hypofyse is een soort van controlekamer die de hormoonaanmaak in de schildklier, bijnieren en eierstokken of teelballen stuurt. De hypofyse maakt daarnaast ook hormonen aan die belangrijk zijn voor groei, botaanmaak, energie- en waterhuishouding, vruchtbaarheid en borstvoeding. Sommige van deze hormonen zijn levensnoodzakelijk.

De hypofyse is opgebouwd uit 2 delen.

1. Hypofysevoorkwab of adenohypofyse

De hypofysevoorkwab zorgt voor:

  • Groeihormoon (GH) of somatotroop hormoon (STH).
  • Thyreotroof hormoon of thyreoïdstimulerend hormoon (TSH).
  • Adrenocorticotroof hormoon of corticotropine (ACTH), dit zet bijnierschors aan tot de productie van bijnierschorshormonen.
  • Gnadotrofe hormonen: follikelstimulerend hormoon (FSH en luteïniserend hormoon (LH).
  • Prolactine, dit komt vooral vrij tijdens de zwangerschap en de lactatieperiode.

2. Hypofyseachterkwab of neurohypofyse

De hypofyseachterkwab is belangrijk voor de water- en vochtregulatie in het lichaam en secreteert 2 (verwante) peptidehormonen: vasopressine of antidiuretisch hormoon (ADH) en oxytocine.

Tekening met werking van de hypofyse
Laatste aanpassing: 29 juli 2025