Nuchter zijn voor een operatie, onderzoek of procedure

U mag heldere dranken drinken tot 1 uur voor uw ingreep. Niet-heldere dranken en eten stopt u minstens 6 uur voor het geplande tijdstip van uw ingreep. Bij baby’s tot 1 jaar zijn moedermelk en poedermelk toegelaten tot 4 uur voor het geplande tijdstip van de ingreep.

In het kort

WatWanneer stoppen?
Heldere drankenVanaf 1 uur voor de ingreep
Niet-heldere drankenMinstens 6 uur voor de ingreep
VoedingMinstens 6 uur voor de ingreep
Moedermelk of melkpoeder:
alleen voor baby’s jonger dan 1 jaar
Minstens 4 uur voor de ingreep
MedicatieZoals afgesproken

Om organisatorische redenen kan de afdeling vragen om eerder te stoppen met eten (bijvoorbeeld vanaf middernacht). Zo blijft de planning flexibel voor dringende ingrepen en kunt u sneller geholpen worden als er andere ingrepen wegvallen of verschuiven. 

U mag wel heldere dranken blijven drinken tot 1 uur voor uw ingreep.

Heldere dranken -  tot 1 uur op voorhand

U mag tot 1 uur vóór de ingreep kleine slokjes heldere (doorzichtige) dranken drinken. Dat geeft comfort en kan het herstel bevorderen.

Voorbeelden van heldere dranken:

  • Water (plat of bruis)
  • Koffie zonder melk
  • Thee zonder melk
  • Heldere limonade of doorzichtige isotone sportdrank
  • Appelsap zonder pulp

Heldere dranken verlaten snel uw maag, waardoor ze niet gevaarlijk zijn als u verdoofd wordt. Water gaat bijvoorbeeld al binnen 12 minuten door de maag heen. Koolhydraatrijke drankjes zoals sommige sportdranken blijven iets langer in de maag, maar zijn ook binnen 90 minuten verdwenen.

Niet-heldere dranken - tot 6 uur op voorhand

Niet-heldere dranken zijn niet doorzichtig en bevatten bijvoorbeeld melk, pulp of vezels. Deze dranken blijven langer in de maag. Stop hiermee vanaf ten minste 6 uur vóór het geplande tijdstip van uw ingreep.

  • Melk, plantaardige melk, chocomelk
  • Yoghurt(dranken)
  • Smoothies
  • Sap met pulp
  • Koffie of thee met melk (ook geen klein beetje)
  • ...

Ook alcoholische dranken stopt u minstens 6 uur voor de ingreep.

Eten - tot 6 uur op voorhand

Vaste voeding vraagt tijd om te verteren. Eet niets meer vanaf ten minste 6 uur vóór het geplande tijdstip van uw ingreep. De dag voordien mag u normaal eten, maar vermijd heel late of erg vette maaltijden.

Fles- of borstvoeding

Baby's tot 1 jaar mogen tot vier uur op voorhand nog fles- of borstvoeding krijgen. Voor oudere kinderen gelden bovenstaande regels.

Medicatie

U neemt uw medicatie zoals vooraf afgesproken. Slik tabletten in met een klein glas water. 

Twijfelt u over bloedverdunners, diabetesmedicatie of hulpmiddelen zoals een insulinepomp of GLP-1? Volg uw persoonlijk schema of contacteer uw behandelende dienst of arts bij twijfel.

Zwangere vrouwen krijgen vaak specifieke medicijnen om de inhoud en zuurgraad van de maag te beheersen. De arts zal dat altijd op voorhand met u bespreken. Neem dit soort medicatie niet op eigen initiatief.

Veelgestelde vragen

Een verdoving is een methode om pijnsignalen of het bewustzijn tijdelijk te verminderen of te blokkeren tijdens medische procedures. Dit kan met medicijnen die uw hele lichaam ontspannen (sedatie of volledige verdoving) of die alleen een specifiek gebied verdoven (lokale of regionale verdoving). Soms wordt een combinatie van verschillende methodes gebruikt. Bij deze procedures is altijd een anesthesist betrokken.

Ja, u moet bij elke vorm van anesthesie nuchter blijven, dus ook bij een regionale anesthesie (ruggenprik of verdoving van arm of been). De reden is dat die soms gecombineerd worden met sedatie of dat er tijdens de procedure moet worden overgeschakeld naar algemene anesthesie, bijvoorbeeld omdat die regionale anesthesie onvoldoende of niet lang genoeg werkt omdat de procedure uitloopt.

Door vanaf middernacht nuchter te blijven, kunnen we uw ingreep, onderzoek of procedure flexibeler inplannen. 

Als de afspraak van de persoon die voor u op de planning staat door onvoorziene omstandigheden niet kan doorgaan, dan kunnen we uw procedure vervroegen als u lang genoeg nuchter bent. Niet eten na middernacht kan dan het verschil maken.

In functie van de planning kan het zijn dat u uitzonderlijk toch mag ontbijten, maar hierover zal u steeds specifiek gecontacteerd worden. 

In principe mag u alle thuismedicatie - uitgezonderd bloedverdunners - innemen zoals gewoonlijk, tenzij de anesthesist of verpleegkundige u andere richtlijnen geeft. 

In sommige gevallen zal de anesthesist u vooraf nog bijkomende medicatie voorschrijven die nodig is om de procedure veilig te laten verlopen. Voorbeelden zijn hartmedicatie, medicatie om epileptische aanvallen te voorkomen of medicatie om uw maag te beschermen.

Kauwgom of hard snoep mogen tot 2 uur voor de ingreep, als u ze niet inslikt. 

Doorgeslikte kauwgom of harde snoep gelden als gewoon eten en mogen dus niet meer vanaf 6 uur voor de ingreep.

Laatste aanpassing: 23 oktober 2025