Contactallergie voor propolis

Wat is propolis?

Propolis is een geelbruine, harsachtige substantie die door bijen in de natuur wordt verzameld. Deze stof komt voor op de knoppen, bladeren en bast van bomen (populier, wilg, kastanje, den, spar, els, berk, fruitbomen en andere). Propolis heeft een beschermende functie wegens antibacteriële, antiseptische, antimycotische, rottingswerende, waterafstotende en warmte-isolerende eigenschappen. Men gebruikt propolis ook om zijn vermeende geneeskrachtige werking, zowel lokaal als per os.

Propolis bevat onder andere harsen en balsems, was, aromatische oliën, pollen en verder mineralen, kaneelverbindingen, cumarines, terpenen, kleurstoffen, glucosiden en flavonoïden.

Andere benamingen voor propolis zijn 1,1-dimethylallyl cafeïne zuurester (LB-1), bijenbrood, bijenlijm en bijenkorven.

Gebruik en voorkomen

Deze chemische stof wordt gevonden in bio-cosmetica, gezichtscrèmes, zalven, lotions, oplossingen, vernissen, tandpasta's, mondwater, tabletten en ook in kauwgom.

Beroepsmatige contacten en propolisallergie komen het vaakst voor bij bijenhouders. Behalve eczeem aan de handen en onderarmen komen ook afwijkingen in het gelaat voor, door contaminatie via de handen en via dampen (bij warm weer). Sensibilisatie voor bijenwas (cera flava) zou kunnen berusten op daarin aanwezige sporen propolis. Verder worden ook wel allergische reacties gezien bij werkers in de bosbouw (populieren) en bij vioolbouwers (vernis).

Groepsverwante stoffen

Ondanks de wisselende samenstelling van beiden is kruisallergie met perubalsem (bast van een tropische boomsoort) mogelijk, gezien groepsverwante stoffen en een aantal identieke stoffen. Mogelijk spelen stoffen als benzylbenzoaat, cinnamylcinnamaat, benzylcinnamaat en vanilline hierbij een rol.