Epilepsie op school: hoe kun je de leerling ondersteunen?

De school en het leerkrachtenteam moeten goed op de hoogte zijn van de epilepsie en de impact daarvan op de leerling. Op basis van die info kan de leerling ondersteund en begeleid worden waar mogelijk, eventueel in samenwerking met een zorgleerkracht, zodat het kind zich op het eigen tempo kan ontwikkelen.

Informatie als basis

Een eerste belangrijke stap, is om als school en leerkrachtenteam goed geïnformeerd te zijn over wat epilepsie is en wat de concrete invloed daarvan is op de leerling. 

Denk aan: welke soorten aanvallen kan de leerling krijgen? Welke zijn uitlokkende factoren? Het individueel aanvalsprotocol moet samen besproken worden. 

Ook de impact van een aanval op een kind is niet te onderschatten. De leerling kan onverwachts een een dag afwezig zijn op school als gevolg van een aanval de dag voordien. Daarnaast kan ook de medicatie om de epilepsie te behandelen een impact hebben op het schools functioneren. 

Goede en volledige informatie biedt de school de mogelijkheid om de nodige begeleiding en ondersteuning aan te bieden, bijvoorbeeld met hulp van een zorgleerkracht. Zelfs de leerling op een goede positie zetten vooraan in de klas, kan al helpen om zijn aandacht en welbevinden te verbeteren. 

Elk kind moet de tijd krijgen om zich op het eigen tempo te ontwikkelen. Het kan goed zijn om aan het begin van elk schooljaar opnieuw samen te zitten met de ouders en de betrokken leerkrachten, om de individuele aanpak van de leerling te bespreken. 

Handvaten om de leerling te ondersteunen 

  • Vergelijk de resultaten van de leerling met de voorgaande eigen resultaten, niet met die van medeleerlingen. Zo vermijd je dat de leerling het gevoel heeft te falen en minder waard te zijn ten opzichte van andere kinderen. 
  • Blijf de leerling aanmoedigen en zet in de verf wat die goed doet, om het zelfvertrouwen te versterken. 
  • Spoor de leerling aan om:
    • emoties en gevoelens te uiten. 
    • hulp te vragen. 
    • te zeggen wat goed en minder goed lukt. 
  • Laat de leerling regelmatig voor zichzelf herhalen wat die moet doen, om het zich beter te herinneren.

Geef ook aandacht aan de persoonlijke ontwikkeling, als aanvulling bij de opvoeding thuis: 

  • Zeg duidelijk wat kan en wat niet kan. Blijf daar consequent in. 
  • Leer de leerling verschillende manieren aan om te reageren op een situatie, in plaats van meteen boos te worden.
  • Bekrachtig positief wat het kind goed doet. 
  • Geef de leerling de kans om positieve ervaringen op te doen. 

Lees ook

Kinderen met epilepsie hebben het vaak moeilijker om hun aandacht te verdelen en dingen goed te onthouden. In de klas kan zich dit op verschillende manieren uiten, bijvoorbeeld snel afgeleid zijn. Een fijne, stimulerende leeromgeving die op de moeilijkheden kan inspelen, kan voor het kind een groot verschil maken.
Het controleren van gedrag is ook een functie van de hersenen, waardoor epilepsie gedragsstoornissen tot gevolg kan hebben. Bijvoorbeeld ASS (autismespectrumstoornis) en ADHD komen vaak voor.
Als het kind tijdens de schooluren medicatie moet nemen, is het belangrijk om daarop toe te zien. Laat het kind zoveel mogelijk gewoon deelnemen aan schoolactiviteiten, maar houd rekening met de bestaande risico's (bv. grotere blootstelling aan prikkels, sommige sporten zoals zwemmen).
Verschillende epileptische aanvallen vragen een andere aanpak. Op deze pagina vind je ook handige documenten om te printen en in te vullen op maat van je leerling: een aanvalsprotocol, fiche voor toediening noodmedicatie en gebruik van de VNS-magneet.
Enkele factoren bepalen mee de impact van epilepsie op het naar school gaan: het onder controle krijgen van de epilepsie(aanvallen) door behandeling, de invloed van de aandoening op de cognitieve functies, motorische en sociale vaardigheden, maar ook het zelfbeeld en de draagkracht van de omgeving van het kind.
Laatste aanpassing: 31 augustus 2023