Sociaal emotioneel welzijn bij kinderen met diabetes type 1

De diagnose van type 1 diabetes brengt heel wat extra uitdagingen met zich mee, zowel voor het kind als voor de rest van het gezin. Toch kan een kind met type 1-diabetes (T1D) opgroeien zoals alle andere kinderen en kan een gezin met een kind met type 1-diabetes evolueren zoals elk ander gezin.

Kinderen en jongeren kunnen erg verschillend reageren op de diagnose. Gevoelens van boosheid, verdriet, machteloosheid  angst… zijn niet ongewoon.. Het is voor alle kinderen en jongeren een uitdaging om diabetes te integreren in hun leven.

Ouders staan plots voor een extra verantwoordelijkheid, namelijk de diabeteszorg van hun kind helpen opnemen. Ze worden geconfronteerd met bijkomende taken: zorgvuldiger plannen van de maaltijden, het tellen van de koolhydraten, het meermaals per dag meten van de glucose en toedienen van insuline. Ouders kunnen het gevoel krijgen alle zekerheden kwijt te zijn en de veilige en vertrouwde balans binnen het gezin lijkt soms zelfs verloren. Voor sommige gezinnen kan het nodig zijn een nieuwe routine op te bouwen.

Hoe het kind diabetes ervaart, hangt sterk af van zijn of haar ontwikkelingsniveau, van de zorg van het gezin en van de ondersteuning door de verdere leefomgeving (school, vriendengroep..).

Op elke leeftijd zijn er verschillende zorgen en noden.

Jonge kinderen hebben veel nood aan ondersteuning van hun omgeving wat betreft de diabeteszorg. Verder hebben ze ook behoefte aan geruststelling en vertrouwen.

Een puber focust zich met zijn ‘puberbrein’ voornamelijk op korte termijn doelen, korte termijn effecten en korte termijn gebeurtenissen. Plannen, vooruit denken en organiseren zijn vaardigheden die volop in ontwikkeling zijn, terwijl voor een goede diabetescontrole net vooruit denken, anticiperen en vooruit handelen vereist zijn.

Tijdens de adolescentenperiode gaan jongeren ook steeds meer op ontdekking en streven ze naar autonomie. Ze zijn op zoek naar meer zelfstandigheid en naar een eigen identiteit. Ze willen exploreren, experimenteren en chronisch ziek zijn kan dit bemoeilijken. De integratie van de ziekte in iemands identiteit is een belangrijke ontwikkelingstaak. Verlangen naar vrijheid en zelfstandigheid van de adolescent kan een impact hebben op zijn/haar therapietrouw.

Ondanks de draaglast van de ziekte gaat het merendeel van de kinderen en jongeren erg veerkrachtig om met diabetes, maar het brengt extra uitdagingen met zich mee die we zeker niet als vanzelfsprekend mogen zien. Kinderen en jongeren kunnen nood hebben aan   specifieke ondersteuning om diabeteszorg te integreren in hun sociale en later professionele leven. Om dit traject zo goed mogelijk te laten verlopen, wordt vanuit het diabetesteam psychologische ondersteuning aangeboden.

Laatste aanpassing: 4 september 2020