Fasen in seksueel functioneren
In het normale seksueel functioneren kunnen er een aantal fasen onderscheiden worden :
- de fase van het verlangen (biologische drift in combinatie met psychologische bereidheid)
- gevolgd door de opwindingsfase (toenemende fysiologische veranderingen).
- Daarna is er de orgasmefase (aangename en intense sensaties over het hele lichaam en ritmische samentrekkingen van de spieren van de bekkenbodem.
- Tenslotte is er de fase van resolutie of bevrediging.
Natuurlijk kan er bij mensen met chronische ziekten zoals diabetes wat mislopen op elk van de vernoemde fasen. We zetten hier kort de moeilijkheden op een rijtje.
Minder zin in seks
Het kan zijn dat je sinds de diagnose van jouw diabetes minder zin hebt in seks dan voorheen. Dit kan het gevolg zijn van zowel psychische als lichamelijke factoren.
Psychische factoren
- Spanningen
- Negatieve gevoelens
- Relationele problemen
- Angst en somberheid
Lichamelijke factoren
- Vermoeidheid
- Te hoge bloedsuikers
- Urineverlies
- Minder vertrouwen in je lichaam
Problemen bij mannen met diabetes
Erectieproblemen
Een meerderheid van de mannen met diabetes heeft – na verloop van tijd – last van erectieproblemen. Net zoals bij mannen in het algemeen, hebben oudere mannen met diabetes vaker last van erectieproblemen dan jongere mannen. Mogelijke oorzaken van erectieproblemen bij mannen met diabetes zijn:
- Schade aan de bloedvaten
- Schade aan de zenuwbanen
- Psychische factoren
Er zijn ook mogelijkheden om erectieproblemen te behandelen. Spreek jouw endocrinoloog of huisarts hierover aan. Indien er ook psychologische factoren meespelen kan een verwijzing naar een seksuoloog of psycholoog aangewezen zijn.
Orgasmeproblemen
Mannen met diabetes kunnen verschillende problemen ervaren met hun orgasme.
- Droog klaarkomen (het prettige gevoel blijft aanwezig, maar er komt geen ejaculaat naar buiten; dat belandt in de blaas)
- Afname van de kracht waarmee de zaadlozing naar buiten wordt gestuurd (gaat gepaard met een minder intens gevoel bij klaarkomen)
- Afname van gevoeligheid van de eikel waardoor minder snel of geen orgasme meer wordt bereikt
Problemen van vrouwen met diabetes
Orgasmeproblemen
Voor zover bekend hebben vrouwen met diabetes niet vaker orgasmeproblemen dan vrouwen zonder diabetes. Er is hier echter nog weinig onderzoek naar gedaan.
Pijn bij het vrijen
Vrouwen met diabetes kunnen last krijgen van pijn bij het vrijen
- doordat de vagina minder vochtig wordt, kan penetratie pijnlijk zijn (informatie over correct gebruik van een glijmiddel kan hierbij helpend zijn)
- door schimmelinfecties kan elke (seksuele) aanraking pijnlijk zijn (het is belangrijk om de schimmelinfectie correct en volledig te behandelen alvorens terug seksueel actief te worden)
- doordat een vrouw minder opgewonden is, wordt ze vaak ook minder vochtig wat tot pijn bij penetratie kan leiden (nagaan wat een vrouw nodig heeft om meer opgewonden te worden, kan hier helpend zijn)
Invloed van diabetesmedicatie
Een aantal soorten medicatie die mensen met diabetes vaak nemen, kan het seksueel functioneren negatief beïnvloeden. Hieronder een paar belangrijke voorbeelden.
- Bloeddrukverlagers: erectieproblemen, vermoeidheid,
- Antidepressiva: minder zin in seks, erectieproblemen, uitstellen orgasme
Als je de indruk hebt dat bepaalde medicatie een negatieve invloed heeft op het seksueel functioneren, is het belangrijk dat met jouw arts te bespreken.
Tips voor een prettig seksleven
Ondanks dat iemand diabetes heeft, kan vrijen (nog steeds) heel plezierig zijn! Als seksualiteit wordt gehinderd door één van de hierboven beschreven problemen, vergt het voor een koppel soms wel enige aanpassing, wat creativiteit, maar vaak vooral het overwinnen van angst voor andere en nieuwe mogelijkheden. Wat daarbij zeker nodig is, is samen met jouw partner praten over hoe je nu samen jullie seksualiteit verder wil vorm geven.
Los daarvan vind je hieronder nog een paar concrete aandachtspunten:
- Zorg dat je bloedsuikerspiegel goed is ingesteld. Dat zorgt ervoor dat jouw lichaam ook seksueel beter functioneert – en voor mannen die erectiebevorderende medicatie nemen, geldt dat deze medicatie dan ook beter werkt.
- Angst voor een hypo tijdens of na het vrijen? Eet iets vooraf of houd iets bij de hand.
- Bij verminderd gevoel in je lichaam en de geslachtsdelen, sta je voor de opdracht om te proberen jouw lichaam opnieuw en anders te leren ontdekken. Als je merkt dat je geslachtsdelen ongevoeliger worden: kan je proberen om nieuwe (seksueel) gevoelige plekken te ontdekken. Het is ook mogelijk dat meer en langere stimulatie nodig is om hetzelfde effect te bereiken dan vroeger.
- Als het langer duurt om zin te krijgen en/of om opgewonden te raken, neem dat meer tijd voor het vrijen en zoek uit wat voor jouw dan belangrijke voorwaarden zijn om (weer) zin en (meer) opwinding te krijgen.
- Angst voor blaasontsteking? Direct plassen na de geslachtsgemeenschap voorkomt dat ziektekiemen in de blaas terechtkomen.
- Angst voor urine-incontinentie? Met begeleiding van een bekkenbodemtherapeut kun je leren beter en meer controle te krijgen over je bekkenbodemspieren. Dat kan ook helpend zijn voor meer plezier bij het vrijen voor jou en jouw partner.
Kom je er zelf niet uit?
En zou je graag ondersteuning willen om je seksleven (weer) beter te maken? Bespreek jouw zorgen en vragen zeker met de diabeteseducatoren. Je kan dan samen met hen overleggen en overwegen of het een optie is om hulp in te schakelen van je huisarts of van een seksuoloog.