Bewaring van abdominale organen voor transplantatie

Organen die uit een donor worden genomen, moeten zo goed mogelijk bewaard worden tijdens het transport en tot ze bij de ontvanger kunnen worden ingebracht. Hiervoor bestaan verschillende methodes.

Tussen donatie en transplantatie

Een orgaantransplantatie start bij het beschikbaar komen van een orgaandonor. De organen worden respectvol bij de donor uitgenomen en moeten dan getransporteerd worden naar het ziekenhuis waar de ontvanger wordt voorbereid voor de transplantatie.

Orgaan bewaren tot transplantatie

Dit proces neemt tijd in beslag. Gedurende deze tijd krijgt het orgaan geen bloed, zuurstof of voedingsstoffen. Het is belangrijk dat het orgaan zo goed mogelijk bewaard wordt en beschermd wordt tegen het oplopen van beschadiging.

Er bestaan verschillende technieken om organen te bewaren.

Koude bewaring

  • Bewaring bij temperatuur van 0°C tot 6°C
  • Koude temperatuur vermindert de zuurstofnood van het orgaan.
    • Minder schade door zuurstoftekort
    • Orgaan kan langer bewaard worden

Klassieke koude bewaring kun je vergelijken met het bewaren van voeding in koude kamers of de koelkast.

Er zijn 2 soorten koude bewaring: 

  • Op ijs: static cold storage 
  • Via machine: hypotherme machine perfusie

Op ijs: static cold storage

  • Spoelen van orgaan met speciale koude bewaarvloeistof.
  • Het orgaan wordt vervolgens steriel verpakt in zakken met deze bewaarvloeistof.
  • Transporteren op ijs naar het ziekenhuis van de ontvanger.

Tot op de dag van vandaag is dit de meest gebruikte bewaarmethode voor alle organen die voor transplantatie gebruikt worden.

Nadelen

  • Beperkte bewaartijd omdat het orgaan geen zuurstof en voedingsstoffen krijgt.
  • Orgaan wordt onvermijdelijk beschadigd. Beschadigingen kunnen verwikkelingen geven na de transplantatie (vb. vertraagd op gang komen van orgaanfunctie).

Er wordt continu gezocht naar betere methoden voor de bewaring van organen om deze nadelen te vermijden.

Koude bewaring op ijs

Koude bewaring op ijs

Met machine: hypotherme machine perfusie

  • Een circuit pompt koude bewaarvloeistof doorheen het orgaan.
  • De bewaarvloeistof dringt beter door in het orgaan zodat het orgaan sneller afkoelt.
LifePort Kidney Transporter 1.1 voor machine bewaring van de nier. Bron: Organ Recovery Systems

LifePort Kidney Transporter 1.1 voor machine bewaring van de nier. Bron: Organ Recovery Systems

Bij niertransplantatie

Hypotherme machine perfusie van de nier vergroot de kans op onmiddellijk functioneren van de nier na transplantatie. Er loopt onderzoek om de techniek nog verder te verbeteren.

De vraag voor terugbetaling van deze techniek bij niertransplantaties loopt momenteel bij de overheid.

Andere organen

Voor andere organen wordt hypotherme machine perfusie momenteel enkel in studieverband gebruikt.

Warme bewaring

Bewaren van organen op lichaamstemperatuur en met verdere toediening van zuurstof en voedingsstoffen zou betere resultaten moeten geven dan bij afkoelen.

Verbeterde medische technologieën maken het warm bewaren van organen nu ook effectief mogelijk. In UZ Leuven loopt onderzoek naar het warm bewaren van nieren, lever, longen, hart en pancreas.

Research

Onze dienst werkt continu aan verbetering van orgaanbewaring. Klinische studies zijn erg belangrijk om orgaanbewaring te verbeteren. Als u bij ons op de wachtlijst komt voor een orgaantransplantatie, vragen we u soms om aan een studie deel te nemen.

Onze dienst is een actieve partner van het Consortium for Organ Preservation in Europe dat onderzoek verricht naar het verbeteren van de bewaring van organen.

Laatste aanpassing: 24 januari 2020