Mitochondriaal DNA-onderzoek

Bepaling van een mitochondriaal DNA-profiel voor humane biologische sporen op overtuigingsstukken of referentiestalen.

Afspraken

Forensische geneeskunde
  • Voor forensische onderzoeken is een aanvraag door een magistraat vereist.

  • +32 16 33 65 55 - werkdagen van 8 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur

Voorwaarden

Een bepaling van een mitochondriaal DNA-profiel gebeurt enkel in opdracht van een magistraat.

Situaties

Bij afwezigheid van, of bij onvoldoende nucleair of kern-DNA, bestaat de mogelijkheid om een mitochondriaal DNA-onderzoek uit te voeren.

  • Gebruikt DNA uit de mitochondriën, de energiefabriekjes buiten de kern van de cel.
  • Dode cellen zonder kern, zoals uitgevallen haren, bevatten meestal wel nog mitochondriaal DNA.
  • De mitochondriën zijn uitsluitend afkomstig van de moeder. Mitochondriaal DNA wordt dus enkel overgeërfd langs maternale lijn.

Skeletresten en haren

Mitochondriaal DNA-onderzoek wordt vooral uitgevoerd bij de identificatie van skeletresten en op haren zonder haarwortelcellen (telogene haren).

Iedereen verliest dagelijks telogene haren die - bijvoorbeeld door contact met andere personen - op verschillende plaatsen achtergelaten worden.

Onderscheidend vermogen

Een mitochondriaal DNA-profiel is minder discriminerend dan een nucleair DNA-profiel. Elke persoon die in maternale lijn biologisch verwant is met een bepaalde persoon, zal hetzelfde mitochondriaal DNA-profiel vertonen en bijgevolg in aanmerking komen als mogelijke donor van het onderzochte spoor.

Anderzijds is het discriminerend vermogen wel hoog genoeg om personen uit te sluiten als donor. Het mitochondriaal DNA-profiel kan ook indirect aangeven dat een maternale verwante in aanmerking komt als mogelijke donor.

Verloop

Het onderzoek omvat de volgende stappen:

  • DNA-isolatie van biologische sporen op overtuigingsstukken of referentiestalen van verdachten, slachtoffers, derden of overledenen.
  • Opstellen van een mitochondriaal DNA-profiel.
  • Interpretatie van de verworven DNA-profielen inclusief vergelijking.
  • Bepaling van de frequentie van voorkomen.

Ander biologische materiaal dan haren

Als men een mitochondriaal DNA-profiel wil opstellen van andere biologische sporen dan haren, dan is het noodzakelijk dat er eerst vastgesteld wordt dat die biologische sporen afkomstig zijn van één donor. Dat gebeurt via een klassiek autosomaal DNA-onderzoek.

Enkel bij vergelijking met slachtoffers of verdachten

Het mitochondriaal DNA-onderzoek wordt enkel uitgevoerd indien een vergelijking met personen (o.a. slachtoffer of verdachten) mogelijk is.

Bewaring

Mitochondriale DNA-profielen worden niet opgeslagen in een nationale DNA-databank in België.

Resultaat

De resultaten van dit onderzoek maken deel uit van het schriftelijk deskundigenverslag voor het opstellen van een mitochondriaal DNA-profiel.

Laatste aanpassing: 13 oktober 2020