Pijn bij kinderen - wat doen we eraan?

Sommige onderzoeken zijn voor uw kind pijnlijk of maken uw kind bang (bv. bloedname, plaatsen van infuus).

Om pijn en angst zoveel mogelijk te voorkomen, zijn er intussen heel wat mogelijkheden. De keuze hangt af van de leeftijd van het kind, de omstandigheden en de procedure die moet gebeuren. Een combinatie is vaak ideaal.

Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende mogelijkheden. Bespreek daarom op voorhand thuis de keuze van het hulpmiddel zodat uw kind voorbereid is.

We benadrukken graag dat de finale keuze van het hulpmiddel steeds in overleg met de arts en verpleegkundige gebeurt.

Prosateam: zorg op maat

In het kinderziekenhuis worden kinderen bij onderzoeken en behandelingen bijgestaan door verpleegkundigen van het prosateam. Zij zijn speciaal opgeleid over alles wat met pijn(bestrijding) bij kinderen te maken heeft. Prosa staat voor procedurele sedatie en analgesie.

Samen met de andere verpleegkundigen en de artsen, kijkt het prosateam welke middelen ze kunnen gebruiken om kinderen op de best mogelijke manier te helpen.

Hieronder lees je meer over enkele tools die ze kunnen gebruiken.

 

Afleiding

Als uw kind iets anders doet tijdens het onderzoek, denk het automatisch minder aan de pijn.

Zo kan uw kind televisiekijken, een spel spelen of een filmpje bekijken op een smartphone, luisteren naar een verhaal of muziek, zingen …

Huidverdovende pleisters of zalf

Patch of crème

Een patch of crème (Emla®) wordt gebruikt bij kinderen vanaf de geboorte om de pijn te verzachten bij:

  • Bloedafname
  • Plaatsen van infuus
  • Aanprikken van poortkatheter
  • Lumbale punctie
  • Verwijderen van parelwratjes

De pleister begint te werken na minimaal 60 minuten en het effect blijft tot 2 uur na het verwijderen van de pleister.

Moet uw kind een infuus krijgen?

En is uw kind nog jong (gemiddeld tot 3 jaar)? Breng dan al thuis, vooraleer u vertrekt naar UZ Leuven, de EMLA®zalf aan. 

Hoeveel zalf moet u aanbrengen?

  • Kind <5 mnd: 0.5 cm zalf op de bovenkant van 1 vuistje.  
  • Kind 5 mnd-1 jaar: 0.5 cm zalf op de bovenkant van beide vuistjes 
  • Kind > 1 jaar: 0.5 cm zalf op de bovenkant van beide vuistje en in 1 elleboogplooi 

Hoe EMLA® aanbrengen? 

  • Zorg ervoor dat de huid intact, zuiver en droog is.
  • Breng EMLA®-crème aan op de handrug of in de elleboogplooi. De crème niet inwrijven of uitspreiden.
  • Verwijder het centrale deel van de pleister en dek de crème af met de pleister. Let op een goede afdichting.
  • Verwijder de papieren rand en druk de randen aan.
  • Noteer het uur van aanbrengen.

Pleister met warmtegevoel

De pleister (Rapydan®) geeft een warmtegevoel en wordt gebruikt bij kinderen vanaf 3 jaar om de pijn te verzachten bij:

  • Bloedafname
  • Plaatsen van infuus

De pleister begint te werken na minimaal 30 minuten en het effect blijft tot 2 uur na het verwijderen van de pleister.

Er mogen maximaal 2 pleisters tegelijkertijd gebruikt worden.

Buzzy: bijtje of lieveheersbeestje

Buzzy is een bijtje of lieveheersbeestje met een trilfunctie en ijskoude vleugels, waarmee het de pijnprikkel blokkeert

We brengen Buzzy aan boven de prikplaats voor een bloedname of het plaatsen van een infuus. Bij een subcutane of intramusculaire inspuiting wordt Buzzy op de prikplaats zelf aangebracht.

Buzzy

Virtualrealitybril (VR-bril)

De virtualrealitybril (VR-bril) zorgt voor afleiding bij kinderen vanaf 5 jaar

Als uw kind onze VR-bril opzet, lijkt het alsof het even niet in het ziekenhuis is. 

 

Virtualrealitybril bij verdoving

Suikerwater (sucrose)

Suikerwater of sucrose wordt gebruikt bij baby’s jonger dan 1 jaar.

In combinatie met het zuigen op een fopspeen heeft suikerwater een pijnstillend effect. Suikerwater wordt het best 2 minuten voor de pijnprikkel toegediend.

Borstvoeding

Bij baby’s is het mogelijk om een prik te geven tijdens de borstvoeding. 

Zowel de zuigreflex, de melk als de vertrouwde armen van mama zorgen voor minder stress tijdens de procedure.

Lachgas

Lachgas helpt kinderen om rustiger te worden. Het neemt angst weg en vermindert pijngevoeligheid, maar uw kind blijft wakker en aanspreekbaar. 

Vanaf 2 jaar kan lachgas gebruikt worden.

  • Tussen 2 en 4 jaar gebruiken we daarvoor een groene ballon
  • Vanaf 4 jaar gebruiken we een masker met klep (zie foto).

Lachgas werkt al na 3  minuten en is ook snel weer uitgewerkt, zo’n 2 à 3 minuten nadat het masker is afgezet. 

Lachgas mag enkel toegediend worden op voorschrift van de arts en met schriftelijke toestemming van de ouders.

Bekijk de infofolder over het toedienen van lachgas bij kinderen.

Lachgas kalinox

Over het belang om pijn te voorkomen

Pijnschalen

Net als voor volwassenen bestaan er pijnschalen om kinderen te laten aangeven hoeveel pijn ze voelen. Kinderen jonger dan 7 jaar kun je nog geen cijfer van 1 tot 10 vragen: voor hen bestaan er aparte pijnschalen.

Voor jonge kinderen gebruiken we parameters als gelaatstrekken, onrustige bewegingen van de arm of hoelang het duurt vooraleer je hen kan troosten. 

Trauma's en chronische pijnpatiënten voorkomen

Steeds meer studies tonen de langetermijneffecten van onbehandelde pijn bij kinderen. Als u pijn bij een kind niet goed opvangt, kan dat leiden tot levenslange trauma’s en chronische pijnpatiënten op latere leeftijd. Kinderen die op jonge leeftijd pijn hebben, reageren later mogelijk ook feller op pijnprikkels.

Is uw kind extreem angstig?

Als uw kind extreem angstig is voor naalden en handelingen door een arts of verpleegkundige, raden we u aan om op voorhand contact op te nemen met ons.

Stuur een e-mail naar prosateam. Vermeld in uw mail zeker:

  • Naam van uw kind
  • Geboortedatum van uw kind
  • Uw telefoonnummer

Op die manier kunnen we een raadpleging inplannen en samen op zoek gaan naar de beste aanpak voor je kind.

Vragen, uitleg of suggesties

Voor vragen, bijkomende uitleg of suggesties kunt u altijd terecht bij het prosateam. 

Laatste aanpassing: 23 oktober 2023