Coronair lijden

Kransslagaderaandoening, Kransslagadervernauwing, Coronaire sclerose
Via de kransslagaders (coronairen) wordt de hartspier voorzien van zuurstofrijk bloed om goed te kunnen functioneren. Indien de kransslagaders gedeeltelijk of volledig verstopt raken door aderverkalking (atherosclerose), krijgt de hartspier onvoldoende zuurstof. Dat heet coronair lijden.

Vormen van coronair lijden

De kransslagaders vertakken vanuit de aorta, de belangrijkste slagader in het lichaam. U hebt zowel een rechter als een linker kransslagader. Elke kransslagader heeft kleinere vertakkingen die tot diep in de hartspier reiken om die van voldoende zuurstofrijk bloed te voorzien. 

Om de ernst van coronair lijden te bepalen, worden de verschillende vertakkingen van de kransslagaders beoordeeld (bv. hoofdstam, rechter en linker coronaire arterie). Afhankelijk van het aantal vertakkingen dat is aangetast, spreken we over eentakslijden, tweetakslijden of drietakslijden

Evolutie van slagaderverkalking in de kransslagaders (© smart.servier.com)

Naargelang de klachten en het geleden zuurstoftekort in de hartspier, onderscheiden we twee vormen van coronair lijden: angor (angina pectoris) en een hartinfarct. 

Klik op het type voor meer info. 

Als gevolg van een tijdelijk zuurstoftekort in de hartspier, kunt u een pijnlijk, drukkend of beklemmend gevoel op de borst ervaren. Dat noemen we in medische termen angor of angina pectoris.

Aanvankelijk zullen de klachten enkel worden uitgelokt wanneer het hart meer wordt belast, bijvoorbeeld bij emotionele stress of lichamelijke inspanning. Die klachten zijn tijdelijk en verdwijnen na enkele minuten. In dit geval spreken we van stabiele angor.

In het geval van instabiele angor ontstaan de klachten zonder directe aanleiding en blijven ze langer duren. Deze vorm van coronair lijden is vaak een voorteken van een hartinfarct.

In zeldzame gevallen kan angor uitgelokt worden door een spasme of kramp van de kransslagader. Deze zogenoemde vasospastische angor is meestal kortdurend en kan met medicatie behandeld worden.

Als een kransslagader volledig verstopt raakt, ontstaat er een langdurig zuurstoftekort (ischemie) in het hart. Het deel van de hartspier dat geen bloed meer krijgt, sterft af. Dat is wat we in medische termen een hartinfarct noemen. Als gevolg hiervan zal u langdurig (minstens 10 tot 20 minuten) angorklachten in rust ervaren.

Een hartinfarct kan soms optreden zonder dat u klachten ervaart. Dit noemen we silentieuze ischemie of een stil infarct

Bij vermoeden van en acuut hartinfarct belt u onmiddellijk uw huisarts of de hulpdiensten via het nummer 112.

Oorzaken

Coronair lijden is het gevolg van verkalking van de kransslagaders (atherosclerose), die zich in de loop der jaren geleidelijk ontwikkelt. 

Blootstelling aan (cardiovasculaire) risicofactoren verhoogt uw kans om coronair lijden te ontwikkelen. 

Risicofactoren

  • Roken
  • Verhoogde cholesterol
  • Hoge bloeddruk
  • Diabetes mellitus
  • Overgewicht
  • Te weinig lichaamsbeweging
  • Familiale voorgeschiedenis
  • Langdurige, negatieve spanning (stress)
  • Leeftijd en geslacht 

Symptomen

Het klassieke symptoom van coronair lijden is angor. Angorklachten worden vaak omschreven als een  pijnlijk, drukkend of beklemmend gevoel op de borst, dat kan voorkomen bij inspanning of in rust. 

Bijkomende klachten zijn: 

  • Uitstralende pijn naar de (linker)arm, schouder, hals en kaak
  • Kortademigheid 
  • Hartkloppingen
  • Misselijkheid, braken
  • Overmatig zweten
  • IJlhoofdig- of bewusteloosheid 

Kortdurende, stekende pijn op de borst kan ook afkomstig zijn van de spieren, ribben of zenuwen. Bij twijfel, raadpleeg steeds uw huisarts. 

Behandeling

Coronair lijden behandelen is levensbelangrijk. Wanneer dit niet behandeld wordt, kan dit leiden tot een hartritmestoornis, hartinfarct of zelfs hartfalen. 

Afhankelijk van de uitgebreidheid van de aandoening, zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Na de diagnose beslist de cardioloog samen met u en het multidisciplinaire hartteam welke behandeling voor u het meest aangewezen is. 

Een ballonnetje wordt met behulp van een katheter tot in de vernauwde kransslagader gebracht om het bloedvat open te rekken.
Een metalen veertje of buisje wordt met behulp van een katheter in de vernauwde kransslagader gebracht om het bloedvat open te houden.
Een gezond bloedvat wordt gebruikt om het zieke gedeelte van de kransslagader te overbruggen, zodat het bloed voorbij de vernauwing vloeit.
Een vernauwde kransslagader wordt overbrugd door een gezond bloedvat met behulp van een operatierobot.

Sommige patiënten komen in aanmerking voor een gecombineerde aanpak, waarbij een MIDCAB-procedure gecombineerd wordt met een ballondilatatie of stentimplantatie.

Onderzoeken en diagnose

Bij vermoeden van coronair lijden, doen we één of meerdere onderzoeken: 

Afspraken

Hart- en vaatziekten
Laatste aanpassing: 8 maart 2024